Na bèla scuperta

 

Na bèla scuperta

 

Commedia in

dialetto mantovano

 

Tre atti di

Franco Zaffanella

 

Gabbiana – Goito – Sottomarina

 

2006

 

PERSONAGGI

 

Leonardo Fidati          L’assicuratore

 

Vittoria Sironi             La moglie

 

Corinna Scalogna        Amica di Vittoria

 

Gisto Bolla                   Un cliente

 

Elisa Veri                     Una cliente

 

Fortunato Barino          Il marito di Elisa

 

Clotilde Ventura               Una cliente

 

Toni Stracco                 Un vicino di casa

 

La vicenda è ambientata ai nostri giorni, (2006) nell’abitazione dell’assicuratore Leonardo Fidati.

PRIMO ATTO

 

Scena 1

Vittoria – Corinna

 

VITTORIA – Cusa th’evi det Curina? Chi l’è si sa spusa i durà mia tant, infati i sé ša spartì.

CORINNA – Che bèl quand la gent la sa spart, un dad sa e un dad la,propria cuma  as ved in televisiun, ma am pias pran tant vedar cli bèli robi le.

VITTORIA – A me a vardi  töt Curina, l’impesi a la matina e la smorsi a la not. Par me la televisiun l’è na gran bèla scuperta. Cun chi bèi prugrama, li telenoveli, e cuma as ciamal quel chi ià sera sö in na ca . . . ?

CORINNA – Ahh se, ma cuma am piasares anca me andà dentar in cla ca le, ma sèt che stan quen a su buna da fa dmanda.

VITTORIA – Ma dai,at vurè mia andà a ruvinà al prugrama.

CORINNA -  Comunque varda mè a vardi tanti da cli robi a la televisiun che al telecomando al moli mai.  (E lo estrae da una tasca legato con una corda alla vita)  E’t vest? Acseta a gh’lu sempar prunt, e im la ciava mia.

VITTORIA – Ma sat sé da par te in ca, at la porta via nisun, la televisiun, quela se i pöl ciavatla.

CORINNA – Se ma me gh’u al telecomando.

VITTORIA – Cusa fèt cun al telecomando se la televisiun a th’agh l’è mia pö.

CORINNA – Ma sèt ch’at gh’è rašun. (Guardandosi la tasca come per vedere se ci può stare il televisore)

VITTORIA – Se ma va che in bisaca la televisiun la gh’ha sta mia.

CORINNA – Alura induva la meti? Ades tha mè fat vegnar an penser, se almen a gh’es an qualdun a ca.

VITTORIA – Ma catat n’om insoma, cusa spetat?

CORINNA – Ma no! E se dopu am fa i coran?

VITTORIA – E dai cun sta coran, par te i’om i’è töti a na manera.

CORINNA – Certu, e te cara la mè Vittoria sta atenti al tu om cun töt al so e šo cha gh’è che.

VITTORIA – A ma sta mia preocupat che me al tegni d’och vè, l’è cume an cagnin ligà a la cadena, gh’u fat li misuri, al masim al fa al gir dla ca. (Ridono mentre si sente suonare alla porta)

Scena 2

Vittoria – Corinna – Clotilde

VITTORIA – Pian cha vagh a vedar chi gh’è valà (Va ad aprire alla porta, ed entra salutando vestita in modo appariscente Clotilde)

CLOTILDE – Buongiorno.

CORINNA – Buongiorno.

VITTORIA – Buongiorno,a gh’evla ‘d bisogn?

CLOTILDE – A gh’avres bisogn a dl’asicuradur.

VITTORIA – Ades a vaghi a ciamal ma la s’acomuda. (Mentre Vittoria esce a chiamare il marito Leonardo, Clotilde si siede e Corinna la guarda incuriosita quasi girandole intorno squadrandola da capo a piedi. Subito dopo rientra Vittoria)

VITTORIA – Ades al vegn subit.

CLOTILDE – Grasie. (Corinna chiama in disparte Vittoria per dirgli qualcosa)

CORINNA – E’t vest cuma l’è tirada cha le?

VITTORIA – Ma l’as rangiarà le, cusa vöt cha m’interesa.                                          

CORINNA – Ma come l’as rangiarà, ma varda che le l’è mia certu gnida a fa n’asicurasiun, cha le dal tu om la völ ben atar.                                                                                    

VITTORIA – Ma dai Curina te at gh’è sempar da metar la mosca in dal piat.                                      

CORINNA – Alura prova dmandagal cusa l’è gnida a fa.                                          

VITTORIA – A gh’ha dmandarò acseta at sarè contenta. (Si avvicina a Clotilde seduta davanti alla scrivania dell’assicuratore Leonardo) La ma scusa siura ma che asicurasiun a gh’ala da fa?

CLOTILDE – Ah la varda l’è na roba personale, e an parli sul cun l’asicuradur.

VITTORIA – Ahhh, va ben.

CORINNA – E’t sentì? Cha le la chisà cusà la gh’ha in ment, atar che asicurasiun.                           

VITTORIA – Ma lasa le insoma, töti li volti cha vegn na dona te at gh’è sempar da pensà cla voia fa la stöpida cun al mè om. (Entra l’assicuratore Leonardo)

Scena 3

Corinna – Vittoria – Clotilde – Leonardo

LEONARDO – Buongiorno.

CLOTILDE – Buongiorno.  (Leonardo da la mano a Clotilde)

LEONARDO – Molto lieto Leonardo Fidati.

CLOTILDE – Piacere, Clotilde Ventura.

VITTORIA – CORINNA – (Guardandosi negli occhi stupite udendo il cognome, esclamano poi insieme). Ma èla parenta cun quela a dla televisiun?

CLOTILDE – No, l’è mia mè parenta.

LEONARDO – Alura  l’am diga pör. (Corinna e Vittoria sono li tutte orecchi per sentire cosa vuole Clotilde)

CLOTILDE – Ma veramente la sares na roba an po personale.

LEONARDO – Ah u capì. (Rivolgendosi alle due donne) Duvresu par piaser andà dad la cha gh’hu da parlà cun la siura.

CORINNA – E’t vest? Sta atenti, me a vaghi a ca, ciau.

VITTORIA – E me inveci a vaghi dad la a vardà an po ad televisiun, arvedas. (Tutti si salutano mentre Corinna e Vittoria escono)

VITTORIA – (Uscendo guarda l’orologio). Che urè, ahh ma l’è ša cumincià.

LEONARDO – Alura ades siura la pöl parlà liberamente.

CLOTILDE – Ah ma vedal, l’è na roba an po delicada, savria mia cuma digal.

LEONARDO – Ma l’as faga mia problemi, me su che aposta.

CLOTILDE – Parchè la püdria parì anca na roba an po strana, e sicurament agh sarà mai capità da fa n’asicurasiun dal genar.

LEONARDO – Ma insoma la mal diga, acseta pos dagh anca na risposta no.

CLOTILDE – Alura sares cha vures fa n’asicurasiun.

LEONARDO – A ma agh mancares atar, l’è mia gnida certu a cumprà dal culatèl.

CLOTILDE – Quel!

LEONARDO – Quel cosa? Vulevla dabun dal culatèl? Ah ma sa fos par me gh’an dares fin cl’an völ, parchè me da caran am pias sul al pulastar, e me dal pulastar  agh resta gnint, me a magni töt, la testa, li sgrefi fin al ciciarun.

CLOTILDE – Quel!

LEONARDO – Al ciciarun? Ma cusa disla insoma?

CLOTILDE – A vures di . . . cha vuria asicuram . . . insoma a vures sicuram al mè ciciarun!

LEONARDO – Cosa!? Le, la vuria sicuras . . . al cul!

CLOTILDE – Propria, agh lu det chl’era na roba an po particolare.

LEONARDO – An po particolare, ma me che dentar nu sentì  ad coti e at crudi, ma na roba acse lu mai sentida, ma cuma as pöl fa n’asicurasiun dal genar?

CLOTILDE – Inveci as pöl fala, i la det a la televisiun la smana pasada, che n’atrice americana la fat n’asicurasiun acse.                                                                   

LEONARDO – Ah ècu la la det la televisiun, ma le èla n’attrice?

CLOTILDE – Me no però al varda, (Si alza girandosi per mostrare il sedere) al vest che roba?

LEONARDO – Ehhh . . . vedi . . .

CLOTILDE – Al vest? Ma sal che ogni induva a vaghi a gh’è töti i’om ch’is gira cume a dli mariuneti, ma lu al s’imagina mia che sudisfasiun, am pias acse tant quand im varda.        

LEONARDO – Se ma cusa centra l’asicurasiun?                                               

CLOTILDE – Ma sa gh’es da sucedum quèl am vardares po nisun, e pu li robi bèli bisogna asicurali.

LEONARDO – Quel al dighi anca me,ma l’am diga cuma faghi a sicuragh al cul? Ma dai!

(Alzandosi).

CLOTILDE – Ma insoma l’è lu l’asicuradur, al varda cuma as pöl fa. Ma al prova a sentar, al prova. (Indicandogli di toccare il sedere)

LEONARDO – Ben ma, la vurà mia ch’agh meta li man in sal cul.

CLOTILDE – Se parchè, a vöi ch’as renda cunt personalmente.                                         

LEONARDO – Ma vures mia . . . insoma . . .

CLOTILDE – Ma al gabia mia vergogna dai.

LEONARDO – Se propria l’insist, ma la varda cl’am la det le né.

CLOTILDE – Ma certo, al senta, al senta. (Leonardo si avvicina timidamente e tocca piano piano con un dito il sedere di Clotilde, la quale però cerca in un qualche modo di prendere le mani di Leonardo e di appoggiarle poi sul sedere).

CLOTILDE – Ma mia acse, acse! (Leonardo piuttosto imbarazzato si trova con entrambe le mani posate sul sedere di Clotilde)  Alura l’am diga, l’am diga se na roba acse l’è mia d’asicurà?

LEONARDO – Ahhh . . . ehhh . . .

CLOTILDE – Elura?

LEONARDO - U gnamo capì ben

CLOTILDE – Al senta, al senta pör.

LEONARDO – Atar che televisiun,chesta se cl’è na bèla scuperta. (In quel mentre entra la moglie Vittoria, che si trova davanti la scena descritta)

Scena 4

Leonardo – Clotilde – Vittoria

VITTORIA – Leonardo!!!

LEONARDO – Ahhh! (Ricomponendosi)

VITTORIA – Ma cusa sèt dre fa?!

LEONARDO – Aaa . . . su dre fa . . . n’acertamento tecnico.

VITTORIA – N’acertamento tecnico cun li man in sal cul a cla sbrumbulada le!

CLOTILDE – La varda cuma la parla né!

VITTORIA – Che su in ca mia e parli cume agh nu voia! E sla va mia via subit l’acertamento a gh’al faghi me in sla testa cun na mansarina!

LEONARDO – Ma calmat Vittoria cla siura che la völ sicuras, la gh’al diga anca le, la vol asicuras . . . al da dre, e sevi dre . . .

VITTORIA – Tasi cretino! E sta mia cuntam a dli bali! Ades as sicura anca i cui!

CLOTILDE – Inveci l’è vera, su gnida propria par sicuram quel.

VITTORIA – Ma basta insoma! Ma cusa gh’ala le al cul d’or?

LEONARDO – Ma se l’è gnida par quel, la la sentì a la televisiun, e la völ fa anca le.

VITTORIA – A la televisun? Ah ma ades ch’am vegn in dla ment lu senti anca me, n’atrice americana la fat n’asicurasiun dal genar.

CLOTILDE – Propria.                                                                                        

VITTORIA – Ah ma alura, si la det a la televisun, la ma scusa siura, la ma scusa tant, te però varda che l’acertament a th’lè bèla fat né!                                                 

LEONARDO – Ma se.

CLOTILDE – Alura ades ch’as som capì, püdoma vardà cuma fa sta asicurasiun.

VITTORIA – Alura arvedas e la ma scusa ancora siura. (Rientra)

CLOTILDE – Fa gnint, arvedas.

LEONARDO – (Tornando a sedere) Alura, dunca se verament la völ fa n’asicurasiun acse bisogna cha senta in diresiun a Mantua, e pensi che la smana quen pos dag na risposta.

CLOTILDE – Alura a vegni lunede va ben?

LEONARDO – Se lunede pensi da savìgh di quèl.                                                     

CLOTILDE – E s’al völ me su sempar dispunibile, sal gh’ha da fa an qual atar cuntrol.

LEONARDO – (Guardandosi in giro per paura della moglie) Ma magari a püdres fagh n’atra palpadina.

CLOTILDE – Ah ma a staga calmu nè, e al varda pütost da fam sta asìcurasiun valà, a vaghi (Guardando l’orologio) anca parchè da che an po cumincia an bèl film a la televisiun.

LEONARDO – Am par che anca le la televisiun la la varda ben né?

CLOTILDE – Ma certu, par me la televisiun l’è na gran bèla scuperta, arvedas.

(Esce frettolosamente)

LEONARDO – Vardè, vardè cla bèla invensiun ad la televisiun, vardela cl’av fa ben, dopu i vegn da me par fa dli asicurasiun da mia giöst, ades me a cha le gh’avres da sicuragh al cul! Ma induva andom a fni dal cal pas che? (Suonano alla porta e Leonardo va ad aprire ed entra Toni molto agitato)

Scena 5

Leonardo – Toni

LEONARDO – Oh ma ciau Toni

TONI – Ciau,ciau Leonardo, vè, sta mia dimal né, sta mia dim gninte!

LEONARDO – Ma cusa vöt ch’at diga.

TONI – Ma èt vest cla dona che pena gni föra da ca tua?

LEONARDO – Sl’era in a ca mia lu vesta par forsa no.

TONI – Ben ma èt vest che caruseria? Ahh? Ma sta mia dimal né! Sta mia dim cusa l’è gnida a fa! (Poi va verso una sedia per sedersi) Pian, pian, ohh sa su strach, ma Diu sa su strach.

LEONARDO – Ah ma al so che te at fè prest a stracat.

TONI – Ma se te at gh’esi da fa quel cha faghi me, tha ta stracaresi a la svelta anca te.

LEONARDO – Ma quela cha tha cunà, ch’at sé in pensiun e at fè gnint töt al de.

TONI – Ma l’è quel, l’è la pensiun cla ma straca, pusè che sa gh’es d’andà ancor a lavurà.

LEONARDO – Ma dai, pütost sèt cusa l’è gnida a fa cla la che da me?

TONI – Sta mia dimal vè! Sta mia dimal ch’al so. Par me, cha le l’è gnida a sicuras al cul.

(Ridendo)

LEONARDO – Te at redi, parchè at pensi da vi det na stupidata, ma l’è gnida propria a fa quel.

TONI – Ma lasa le, sta mia dim na roba acse, sta mia dimal!

LEONARDO – Tu det chl’è gnida a sicuras al cul.

TONI – Ma dai, ma sta mia dimal.

LEONARDO – Inveci th’al dighi, parchè l’è la vrità.

TONI – Ben ma alura dim cuma a fèt a calculàgh la cilindrada?

LEONARDO – Ma caru te, a gh’u fat me l’acertamento tecnico.

TONI – Ma che acertamento èt fat? A th’larè mia visitada?                                       

LEONARDO – No lu palpada. (Ridono) Ma pensa sla gh’es d’adventà na moda a saria a mester töti al de a palpà di cui . . . (Nel frattempo la moglie Vittoria entra in scena e sente quello che stanno dicendo)

Scena 6

Toni – Leonardo - Vittoria

VITTORIA – Ades basta né, te Leonardo at vè a taià al prà ch’agh na ad bisogn! 

LEONARDO – Ades ma al tai ad man.

VITTORIA – No subit! (Toni ride mentre Leonardo mestamente esce) Te sta mia tant redar che ades . . . (Interrotta da Toni)

TONI – Tasi, tasi, sta mia dimal, scumeti vh’at vö cha vaga a ca.

VITTORIA – Propria quel.

TONI – Ma su strach Vittoria lasum ripusà an po.                                                    

VITTORIA – S’at vö ripusà ta stavi a ca, inveci da vegnar che a di dli stupidadi.

TONI – (Alzandosi). Varda chl’è al tu om se casu ch’al dis a dli stupidadi.                        

VITTORIA – Lasa sta al mè om chl’è in dolu, e ades inviat par piaser.

TONI – A vaghi, a vaghi a culgam an po, parchè gh’u na strachisia cha su mia, ciau Vittoria, oh sa su strach.

VITTORIA – Ciau, e riposat chisa ch’at faga  ben. Ma varda che sociu, Toni al pensa che chestu al sia an bar, èl mia mei chi staga a ca sua magari a vardà la televisiun che quela almen la gh’insegnares quèl.  (Rientra timorosamente Leonardo)

LEONARDO – Vittoria a vulevi dit  . . .

VITTORIA – No!!! (Leonardo rientra subito seguito dalla moglie, poco dopo suona

il campanello)

Scena 7

Vittoria – Corinna – Gisto

VITTORIA – (Si sente parlare ancora fuori scena). M’interesa mia sa gh’è al tusaerba cha va mia, at tö al forbas e at tai al pra cun quel!. (Entra in scena e va ad aprire

la porta)

VITTORIA – Oh ciau Corina.

CORINNA – Ciau, (Entrando con Gisto un signore vestito di scuro,dal fare un po ambiguo con un atteggiamento sospettoso).  A gh’era ch’al siur che ch’al sercava l’asicuradur e alura a lu acumpagnà.

GISTO – Buongiorno.

VITTORIA – Buongiorno, al mè om al sares impegnà, comunque ades a vardi sal vegn.

GISTO – Grasie. (Vittoria sta per uscire ma viene fermata da Corinna)

CORINNA – Vè Vittoria èt vest che bèl om?

VITTORIA – Bèl om? S’at pias a te. (Vittoria si avvia di nuovo verso l’uscita ma viene fermata ancora da Corinna)

CORINNA – Vè ma ch’al sia spusà?

VITTORIA – Ma cusa vöt cha sapia me, tha gh’ha dmandi. (Esce)

CORINNA – Al ma scusa sa gh’ha dmandi, ma lu mai vest, d’induv’èl?

GISTO – Ma su pena gni sta in n’apartament in via Garibaldi ad survia a la banca.

CORINNA – Ah se, ma alura soma davsin ad ca, me staghi a cinquanta metar da la banca. Se na qual volta al völ vegnar a bevar al cafè da me. . .

GISTO – No, no, la vegna le a bevar al cafè da me cl’è mei.

CORINNA – Ah se, grasie alura.

GISTO – L’aspeta a ringrasiam. . .  (Entra Leonardo con un grosso forbice in mano)

Scena 8

Corinna – Gisto – Leonardo

LEONARDO – Buongiorno.

GISTO – Buongiorno.                                                                                           

CORINNA – Ciau Leonardo.

LEONARDO – Al ma scusa ma sevi dre a taià al pra, ma am diga, a gh’eval ad bisogn?

GISTO – Se a gh’avres da fa n’asicurasiun.

LEONARDO – Ma certu al s’acomuda. (Invitandolo a sedersi).Te Curina scusa né.

CORINNA – Eh ma vulevi cumpagnà ch’al siur le a ca dopu.

GISTO – La varda che la strada par andà a ca la so.

CORINNA – Ah va ben, alura se casu a vegni a catal par bevar an cafè.

GISTO – Se, se, la vegna, la vegna pör. . .

CORINNA – Va ben, alura arvedas.

GISTO – Arvedas.

LEONARDO – Ciau Corina. (Corinna esce) U vest cla fat amicizia cun la Curina.       

GISTO – Ma verament a gh’hu dmandà induva a stava, e la vulì cumpagnam che a töti i costi.

LEONARDO – A staghi atenti che cha le l’è na vipera.

GISTO – Ah ma as preocupa mia che me par via ad viperi su pratich.

LEONARDO – Am diga alura che asicurasiun a gh’al da fa?

GISTO – A gh’avres da fa n’asicurasiun par mè muier.

LEONARDO – Ah, va ben intant am daga i dati che dopu vardoma che asicurasiun al völ fa. (Prendendo carta e penna). Intant am daga nom e cugnom.

GISTO – Luisa Venturi.

LEONARDO – Luisa Venturi . . . nata?

GISTO – Nata a Mantova, il 25 febbraio 1945.

LEONARDO – Mantova . . . 25 febbraio 1945 . . .

GISTO – E morta al quindas d’april da stan.

LEONARDO – Cosa?

GISTO – L’è morta stan al 15 d’april, eh . . . l’è sta n’incident.

LEONARDO – Ma al ma scusa ma sl’è morta che asicurasiun a völal fa?

GISTO – A voi asicurala par cla turna po indre.

LEONARDO – Ben ma cusa disal? Sl’è morta al pöl sta sicur cla turna pö indre!

GISTO – As sa mai! Lu al la cunos mia, cha la l’è capace ad töt! E alura me agh fagh na bèla sicurasiun,parchè sla gh’es da turnà indre, in dla disgrasia almen a ciapi quèl.

LEONARDO – Ma am diga cuma as fa a fa n’asicurasiun dal genar, as pöl mia.

GISTO – E inveci as pöl, lu sentì a la televisun.

LEONARDO – Ah ma at pareve te! La televisun!

GISTO – L’è na gran bèla invensiun la televisiun ah? E al varda che si la dis a la televisun al pöl sta sicur chl’è vera.

LEONARDO – Ben ma sal völ fala me a gh’la faghi, però prema bisogna cha senta in diresiun a Mantua.

GISTO – Se ma al faga a la svelta, a voi mia perdar temp, as sa mai.

LEONARDO – Va ben, me a la volta ad lunede agh su ša di quel.

GISTO – Va ben. (Alzandosi)

LEONARDO – E agh pensa ben però a quel ch’al vö fa.

GISTO – Gh’hu ša pensà e su sicur da mia sbagliam, arvedas.

LEONARDO – Arvedas. (Gisto esce). Chesta propria l’am mancava, ch’al le l’è propria an bèl mat, u cha l’è la televisiun cl’è dre fa dventà töti mat. (Entra Vittoria)

Scena 9

Leonardo – Vittoria

VITTORIA – Leonardo, ma ve a sentar cusa i dis a la televisiun.

LEONARDO – Sevi che cha spetavai atar, ma cusa vöt cha vegna a sentar!

VITTORIA – Tu det da vegnar!!! Dai!!! (Leonardo suo malgrado va con la moglie) 

LEONARDO – E va ben, sta mia sbraià

VITTORIA – Sèt mia che ad la televisiun a gh’è sempar quèl d’imparà. (Uscendo di scena) E dopu at vè a fni da taià al pra.

 

 

FINE PRIMO ATTO

 

* * *

 

SECONDO ATTO

 

Scena 1

Vittoria – Corinna – Toni

CORINNA – Ma cuma mè piasì, èt vest quand dopu al gh’ha dat an basin e le l’è scapada via?

VITTORIA – Se, varda a vedi l’ura cha vegna sabat par vedar cuma la va a fni.

CORINNA – E al prugramma cha gh’è sta dopu, ma ia det dli gran bèli robi, èt mia vest?

VITTORIA – No parchè me u girà canal par vardà “Le rose del castello”, ma che bèl cine.

CORINNA – E’t vest te Toni?

TONI – Oh no vè, me su strach, oh sa su strach.

CORINNA – Vedat, a varda mai la televisun, at saresi mia atse strach.

VITTORIA – Se, an po ad televisiun a fares ben anca a lu, e pü a gh’avres da dit  . . .

(Interrotta da Toni)

TONI – Vè sta mia dimal né! Sta mia dimal!

VITTORIA – Oh te at vö mai ch’it diga gnint?

TONI – Ma parchè su strach, a mè dat šo na strachisia cha pos mia sta a sentar quel cha gh’i da dim, e pü al si bèla che me la televisiun a gh’lu mia, me su sul gni a catà Leonardo.

VITTORIA – Tu ša det che Leonardo l’è andà in cità, e al su mia a che ura al turna indre.

TONI – E me speti. E pos gnanca movum parchè su talment strach.

CORINNA – A ma te at sé sempar strach, pensà che na volta al vuleva vegnum a murusi, ma figurat cun töti chi pütèi ch’am girava inturan gh’hu det da no.

TONI – Infati at ghevi at se tanti pütei cha th’at sé restada šitèla.

CORINNA – Ah ma anca te th’hat sé mia spusà, e pu me ades u cunusi an gran bèl om, a gh’hu anca d’andà a bevar al cafè a ca sua.

VITTORIA – Dopu th’am cuntarè Curina nè.

CORINNA – A pruposit ad cafè Vitoria andoma a bevan un šo da la Clara.

VITTORIA – A gnares ma se dopu a vegn an qualdun.

CORINNA – Ben ma gh’è che Toni.

VITTORIA – Vè Toni . . . (Interrotta ancora da Toni)

TONI – Sta mia dima! Sta mia dimal ch’al so. Gh’ha scumeti ch’at vö cha staga in ca intant ch’andè a bevar al cafè

VITTORIA – Se brau.

TONI – Ma se stagh che induva vöt cha vaga cun la strachisia cha gh’u.

CORINNA – Pu stom via poch.

VITTORIA – Am racumandi sa vegn an qualdun th’agh di chi speta cha vegni subit.

TONI – Se, se andè pör. (Le due donne escono) Quand l’agh fa comud gh’hu da sta che, sinò l’am para a ca.                                                                      

Scena 2

Toni a seguire Clotilde

(Toni  si alza e va sedersi dietro la scrivania dove si siede sempre Leonardo)

TONI – Oh  ades provi a vedar cuma sa sta che. Quel sa gh’es da fa me l’asicuradur, però forsi ma stracaria subit. “Toni Stracco assicurazioni”, però al suna ben, a magh vures me che al post da Leonardo, alura se vè . . . (Suona il campanello e Toni anche se si spaventa un po rimane seduto ed invita ad entrare)

TONI – Avanti. (Entra Clotilde)

CLOTILDE – Permes, buongiorno.

TONI – Buongiorno. (Piuttosto emozionato nel vedere Clotilde)                          

CLOTILDE – Ma gh’è mia l’asicuradur.

TONI – L’asicuradur? Eh . . . ma, ach su me.

COTILDE – Ah èl lu ch’al fa le veci dl’asicuradur?

TONI – No, li su feci a sia fa lu, me am faghi li mii.

CLOTILDE – No vulevi di che quand al gh’è mia lu al ciapa al su post.

TONI – Se, ma par poch vè parchè dopu ma strachi.

CLOTILDE – Alura lu èl al curente dla mè pratica?

TONI – Ma certu, la mal diga mia mia vè! La mal diga mia, le l’è quela cha völ asicuras . . .

CLOTILDE – Al da dre, u al cul cuma al preferes.

TONI – Ecu se,

CLOTILDE – Alura am diga èla na roba ch’as pöl fa?

TONI – Eh, par la vrità, l’as pöl fa, ma . . . c’è bisogno di fare ulteriori accertamenti.

CLOTILDE – Ma al varda che l’asicuradur, il signor Leonardo la ša fat töti i’acertament.

TONI – Ma sal cuma l’è, a gh’è dli reguli ben precisi, cli dis che l’accertamento deve essere eseguito a regola d’arte seconda le norme stabilite.

CLOTILDE – E quali saresli cli normi che?

TONI – (Alzandosi e rispondendo immediatamente). Bisogna cl’as cava šo.

CLOTILDE – Ma se, ades a gh’avres anca da cavam šo.

TONI – Se parchè oltre alla prova, cuma as pöl di . . . manuale, gh’è anca quela visiva.

CLOTILDE – E va ben se propria a gh’è ad bisogn am cavaro šo, ma gontia da cavam šo che?

TONI – No, la vaga pör dad la, e quand l’è prunta l’am ciama.

CLOTILDE – Va ben.

TONI – La s’acomuda pör. (Clotilde esce e Toni cammina su e giù per la stanza fregandosi le mani e compiacendosi per quello che sta per fare)

TONI – Ma che fortuna cha mè capita, sa gh’es da savil Leonardo am tös subit a lavurà cun lu. Che idea cha gh’hu vi: la prova visiva. (Fregandosi le mani, poi improvvisamente torna  a casa Leonardo)

Scena 3

Toni – Leonardo

LEONARDO – Su rivà vè.

TONI – Ahh! Ma ades ‘t sé rivà? (Visibilmente preoccupato)

LEONARDO – Parchè quand a sares duvì rivà?

TONI – Ma propria ades. Püdevat mia spetà an po.

LEONARDO – Ma insoma u fni i mester cha gh’evi da fa, e su gni a ca, me muier pütost la sarà šo al bar a bevar al cafè?

TONI – Se, ansi parchè agh vèt mia anca te, dai va šo a bevar al cafè.

LEONARDO – Ma valà, lu pena bevì anca in cità. (Si appresta ad entrare nell’altra stanza ma viene trattenuto da Toni)

TONI – Ma induva vèt?                                                                                         

LEONARDO – Come induva vaghi, dad la vaghi.

TONI – No, th’agh vè mia dad la.

LEONARDO – Chesta l’è bèla, ma cusa gh’èt insoma?

TONI – Ma no sta che, varda che bèla camara ch’at gh’è, che at gh’è la tu scrivania, sentat šo an po ch’a th’at riposi, at sarè strach no. (Lo accompagna a sedere)

LEONARDO – At vurè mia tacam la tu malatia ah? Am sa ch’at sia dre da an boi Toni.

TONI – Sta le né sta mia movat, me bisogna cha vaga a ca subit, mè dat šo na strachisia, ciau, as vedom. (Esce velocemente)

LEONARDO – Ma induva vèt cha gh’hu da dit na roba.

TONI – No vè, sta mia dimal! Fin par carità, ciau.

LEONARDO – Certu che a capì Toni a gh’an völ vè. (Prende dalla borsa alcuni fogli e li appoggia sulla scrivania). Lu mai vest andà via acse a la svelta, ad solit al gh’ha na lena. (Leonardo si affaccenda nelle sue cose e subito dopo rientrano Vittoria e Corinna)

Scena 4

Leonardo – Vittoria – Corinna

VITTORIA – Ohh èt vest cl’è ša rivà al me om.

CORINNA – E cuma l’è tirà.

VITTORIA – Ma gh’era mia che Toni?

LEONARDO – Al gh’era, ma l’è andà talment a la svelta ch’am pareva gnanca lu.

CORINNA – Alura at sé che da par te.

LEONARDO – Che scoperti, chi vöt ch’agh sia, magari na bèla spusa in pataia dad la cha ma spèta. (In quel momento si sente chiamare dall’altra stanza).

CLOTILDE – Su prunta! (I tre rimangono sbigottiti guardandosi in faccia)

VITTORIA – Ma chi gh’è dad la?

LEONARDO – Ma nisun?

VITTORIA – Come nisun, sèt surd!?

CORINNA – Th’lu sempar det me da sta atenti cun al tu om.

CLOTILDE – A su prunta, a vegnal?

CORINNA – E’t sentììì!?

VITTORIA – Ma cusa èla prunta a fa chesta che?! Ades a vagh a vedar me! (Ed entra nell’altra stanza seguita da Corinna). E te sta mia movat!!! (Le due donne si mettono ad urlare vedendo Clotilde in equivoca condizione e la scacciano dal retro con male parole, con Clotilde che cerca di spiegare in qualche modo). Varda che robi! Spurcaciuna! Va föra dad che! Gh’èt mia vergogna! In ca mia! (Nel frattempo Leonardo si è alzato e cerca di andare nell’altra stanza per vedere chi c’è, ma è continuamente ricacciato indietro)

LEONARDO – Ma insoma chi gh’è?

CORINNA – Sta dad la vè!

LEONARDO – Ma parchè?

VITTORIA – Dopu foma i cunt, sta mia vegnar che! (Dopo averla cacciata, Vittoria e Corinna rientrano in scena minacciose con le mani sui fianchi).

LEONARDO – Ma chi gh’era?

VITTORIA – Sta mia fa tant al finto tonto,talsè benisim chi gh’era.

CORINNA – A gh’è quela cha tha gh’è palpà al cul!

LEONARDO – Ma induva dad la?

VITTORIA – Se dad la! E sensa mudandi! Vargognat! Faghi mia in temp andà föra din ca che te at sé bèla prunt aa fa al stöpid! Ma gh’èt mia gnanca an po ad vergogna?

CORINNA – Thl’u sempar det me ch’at fa i coran.                                                    

LEONARDO – Ma insoma ma sa su pena gni ca, cusa vöt cha sapia me se cha la l’era in ca nostra. A gh’era che Toni bisogna chal sia sta lu a fa vegnar dentar cla dona la.

VITTORIA – Ma lasa sta Toni cusa vöt chal faga chal lucot la, cl’è gnanca bun da ligas li scarpi.

LEONARDO – Ma cusa vöt ch’at diga me, cla dona la me lu gnanca vesta. (Suona il campanello)

VITTORIA – Varda ades a gh’è gent, ma la fnes mia acse!

CORINNA – No la fnes mia atse.

LEONARDO – Anca te th’at meti, cusa gontia do muier ades. (Vittoria va ad aprire, mentre Leonardo ritorna alla sua scrivania)

Scena 5

Vittoria – Corinna – Leonardo – Fortunato – Elisa

VITTORIA – Avanti.

ELISA – Permesso, buongiorno.

VITTORIA – Buongiorno. (Salutata anche da Corinna e Leonardo Elisa entra poi si accorge che il marito è rimasto fuori, quindi ritorna sui suoi passi e fa entrare anche il marito)

ELISA – Ma ve dentar, l’è al mè om, salöta Fortunato.

FORTUNATO – (Di malavoglia) Buongiorno.

ELISA – Duvresum fa n’asicurasiun.

FORTUNATO – Ma no.

ELISA – Tasi!

LEONARDO – Prego acomudev. (Invitandoli a sedere vicino alla scrivania mentre Vittoria e Corinna guardano incuriosite la strana coppia)                                        

ELISA – Grasie, dai Fortunato vè avanti, sta mia fa al pütin. (Cercando di far sedere anche il marito per niente convinto della cosa che la moglie vuol fare)

FORTUNATO – Ma no.

VITTORIA – Curina andon dad la nuatar valà. Acseta disturbom mia, buongiorno.

CORINNA . Buongiorno.

ELISA – Buongiorno, salöta Fortunato.

FORTUNATO – Buongiorno. (Sempre di malavolglia)

LEONARDO – Alura l’am diga pör.

ELISA – Alura siur asicuradur su gnida par fa l’asicurasiun . . . in sal mester dal mè om.

LEONARDO – Ah va ben, e che mester a fal?

ELISA – No la mia capì, voi di . . . “al mester in campagna”.

FORTUNATO – Ma no. (Fortunato è seduto con le ginocchia unite, un po girato di lato , con le mani fra le gambe e si muove in continuazione, contrariato per quanto vuol fare la moglie)

LEONARDO – Ah al lavora in campagna.

ELISA – No, speta cha gh’al dighi. (Elisa vista la difficoltà per comunicargli la cosa si alza e va a dirglielo in un orecchio mentre Fortunato e un continuo dimenarsi per l’agitazione. Leonardo rimane sconcertato e sorpreso)

FORTUNATO – Cus’èl?!

ELISA – Quel! (Tornando a sedersi)

FORTUNATO – Ma no!

LEONARDO – Ma l’è mia pusibul.

FORTUNATO – Tlh’lu det me, ch’lè mia pusibul.

ELISA – Te tasi!

LEONARDO – Ma cuma pos fa n’asicurasiun dal genar. Ma parchè fala mia n’asicurasiun in sla vita?                                                                                                         

ELISA – No, parchè me voi propria fa asicurà chal particolare le, e pu al varda ch’le mia na roba tantu strana, lu sentì a la televisun chi la ša fat.

LEONARDO – E’cu, ma le credla a töt quel chi dis in televisiun?

ELISA – Ma certu, töt quel chi dis in televisiun l’è vera, insoma ach sarà al sistema par fa sta sicurasiun, sa gh’è bisogn dna visita medica, d’an qual accertamento al mè om l’è disponibile né Fortunato?

FORTUNATO – Ma no . . .

LEONARDO – Me ad i’acertament an fagh mia ad sicur! E agh dighi subit che me n’asicurasiun acse a gh’la faghi mia, la vaga d’an qualdun atar.

ELISA – Al fa prest a di d’an da d’an qualdun atar, om bèla fat pasà dies asicuradur.

FORTUNATO – Dudas.

ELISA – Dies, dudas, cusa cambia. Alura am fal sta asicurasiun, al varda che quel cha gh’è da pagà pagom.

LEONARDO – L’è mia na questiun da bèsi, cuma gh’u ša det, me pos mia fagla.

FORTUNATO – Alura püdoma andà a ca. (Cercando di alzarsi dalla sedia)

ELISA – Te tha ste le! Al su me quand l’è ura d’andà a ca! (Attirate dalla voci un po animate rientrano in scena Vittoria e Corinna)

Scena 6

Elisa – Fortunato – Leonardo – Vittoria – Corinna

VITTORIA – Ben ma cusa gh’è Leonardo, as sent fin dad la.

LEONARDO – Gh’è che . . .  (Interrotto da Elisa)

ELISA – A gh’è che al völ mia fa l’asicurasiun al mè om.

VITTORIA – Ben e parchè Leonardo?

CORINNA – Eh, parchè?

LEONARDO – Parchè vuatar al si mia cusa gh’è d’asicurà. Pruvè a dmandagal. (Esce arrabbiato)            

FORTUNATO – Ma no.

VITTORIA – Ma insoma che asicurasiun èla?

ELISA – Ma vulevi asicurà al mester dal mè om.

FORTUNATO – Ma no.

VITTORIA – Ben alura che questiun a fal par gninte chal la.

CORINNA – Tlu sempar det me che lu al varda sul li doni.

VITTORIA – Ma gh’ala spiegà ben al mester dal su om?

ELISA – (Avvicinandosi a Vittoria glielo dice in un orecchio, con Corinna che cerca di ascoltare anche lei)

FORTUNATO – Ma no.

VITTORIA – Ahh quand la dis al mester dal su om la s’intend . . .

ELISA – Quel!

CORINNA – Ma èl an bèl mester?

VITTORIA – Ah ma bisogna cha tha gh’ha dmanda a su muier. (Elisa dice anche a Corinna in un orecchio cosa intende)

CORINNA – Ah ma t‘intendi quel, ma sèt che me lu sentì a la televisiun ch’ià ša fat a d’iasicurasiun acse.

ELISA – Ma certu, e sicome al mè om, ma mia par vantal nè. . .

FORTUNATO - Ma no.

ELISA – Inoma vures fagh n’asicurasiun cuma ia det in televisiun.

VITTORIA – Si la det a la televisiun a l’è vera. E se le la völ fa n’asicurasiun dal genar parchè a gh’ala mia la pusibilità da fala, al su om l’è d’acordi.

FORTUNATO – Ma no!

ELISA – Fortunato! Th’u ša det mela volti che quand a soma cun dla gent at gh’è sempar da tasar!                                                                                                         

FORTUNATO – Ma te th’am fè tasar anca quand som sul me e te.

ELISA – A vedla? A tasal?

VITTORIA – Alura la varda che cun al mè om ach parli me, e la vedrà che l’asicurasiun la pudrà fala.

FORTUNATO – Ma no. 

ELISA – Alura grasie, e la varda da cunvisar al su om.

VITTORIA – Ma certu, l’as preoccupa mia ch’agh pensi me.

ELISA – Alura nutra andom, ades at pö leva sö Fortunato, anca parchè a voi mia perdum la puntada da “ Amore calore passione “.

CORINNA – Ma se ma l’è vera, a vaghi anca me, ma che bèla storia né siura?

ELISA – Belisima.

VITTORIA – A ma me a vardi anca la replica, as sa mai cha ma scapa quel.

ELISA – Alura andom Fortunato.

FORTUNATO – Se andoma, ch’lè ura da sena.

ELISA – A snaroma quand è fni al prugrama th’al sé.

FORTUNATO – Ma i prugrama iè mai fni, e l’è mai ura ad sena.

ELISA – Dai andoma valà, arvedas, salöta li siuri.

FORTUNATO – Buonasera.

CORINNA – Arvedas, ma a vaghi anca me, ciau Vittoria.

VITTORIA – Ciau, arvedas. (Mentre gli altri escono Vittoria si avvia verso l’altra stanza) E ades da davanti a la televisun am mov pö nisun.

 

 

FINE SECONDO ATTO

 

* * *

 

TERZO ATTO

Scena 1

Vittoria – Corinna – Elisa – Fortunato a seguire Toni

(Le tre donne sono in piedi a parlare mentre Fortunato è seduto)

ELISA – Ma gh’hu propria da ringrasiav parchè  sinò sevi mia cuma fa a vardà l’ultima puntada da “Amore calore passione” ma propria inco a gh’u la televisiun cha va mia, né Fortunato?

FORTUNATO – (Con un sorriso eloquente) Se.

VITTORIA – Ben ma la vardom insiem acseta dopu cun al me om sistemom cl’asicurasiun la.

FORTUNATO – Ma no.

TUTTE – Fortunato tasi!

ELISA – Sta mia cumincià.

CORINNA – Ma visto cha su che al vardi anca me insiem a vuatar.

ELISA – Ma se Corinna vardal che cun nuatar che da che an po al cumincia.

ELISA – Te Fortunato sta che e sta mia movat!

FORTUNATO – Ma pos mia andà a ca?

ELISA – No, anca parchè dopu gh’om da parlà cun l’asicuradur.

FORTUNATO – Ma no.

VITTORIA – Ben ma da che an pèr d’uri l’è bèla fni. (Ed entrano nell’altra stanza lasciando Fortunato solo)

FORTUNATO – An pèr d’uri a sta che a spetala ? Na paia. L’è propria vera che in dla vita agh völ fortuna, ma ch’ièl cha gh’è gni in ment da ciamam Fortunato. (Poco dopo entra timoroso Toni)

TONI – Permes? (Poi vede Fortunato e lo saluta entrando) Buongiorno.                   

(Fortunato lo saluta con un cenno della mano. Toni si avvicina a Fortunato parlandogli piano per non farsi sentire)

TONI – A gh’è  Leonardo?

FORTUNATO – Ahh?

TONI – (Sempre parlando piano). Ah gh’è l’asicuradur?

FORTUNATO – Chi?

TONI – Ma èl surd?

FORTUNATO – (Parlando anche lui piano) Ma gh’èt mia an po pusè da vus?

TONI – A voi mia fam sentar, a serchi l’asicuradur.

FORTUNATO – Me no.

TONI – Alura cus’èl gni a fa che?

FORTUNATO – Ah ma l’è mè muier, as figura che ades l’è dad la cun la muier ad l’asicuradur e n’atra dona a vardà la televisiun.

TONI – Alura al pöl töš li feri..

FORTUNATO – A ma al so, ades par do uri gh’u da sta ferum che sensa movum.

TONI – Oh sensa movas, ades sa gh’ha scapa quèl a sla farà mia ados?

FORTUNATO – Ehhhh . . .

TONI – Eh cosa?

FORTUNATO – Ah mè sucès anca la smana pasada.

TONI – Ben ma cusa gh’è sucès la smana pasada?

FORTUNATO – E’ sucès ch’am su cagà ados. A sevi dre spetà mè muier ad la petnadura.

TONI – Chisà che prufom cha gh’era.

FORTUNATO – Iè dventadi töti biondi. (Ridono)

TONI – Vè am diga gninte né, am diga gnint, ma lu al sarà mia quel chi dis in paes?

FORTUNATO – Ma cusa disi in paes?

TONI – I dis cha gh’è uno ch’al völ sicuras . . . “’Al mester in campagna”.

FORTUNATO – Anca in paes i la sa, ma l’è töta culpa ad mè muier, ch’agh gnes an fölmin a la televisiun e a töti quei cha gh’è dentar.

TONI – L’è pran vera, basta chi diga quel in televisiun che iè bèla töti la cun la boca verta.

FORTUNATO – Se cun la boca verta e la testa serada, töt ‘l de taga ch’la canchera le, e ades le dad la insiem a ch’iatri do fini le, e . . .  (Si sbaglia con le parole). Ohh Signor, bisogna cha lasa le da parlà, perché me su mia abituà a parlà acse tant vè, me gh’hu sempar da tasar e mai movum.

TONI – Ma par la miseria ma as dastacat da cla dona le.

FORTUNATO – Se, dastacam, lu al la cunos mia.

TONI – (Pensandoci). Sal cusa agh vures?

FORTUNATO – Eh cusa agh vures?

TONI -  Agh vures che la televisiun la gh’es da di  . . . che li persuni cha sa spart li sta ben, che la vera felicità l’ariva quand sa sa spart.

FORTUNATO – (Alzandosi dalla sedia)  Ma giösta! Ma chesta se ch’lè na bèla idea. Bisogna ch’agh diga a mè muier che par vigh la vera felicità an psicologo . . .

TONI – American.

FORTUNATO – American, giösta,la det che bisogna che quei spusà i sa sparta, ma che idea,ma lu cuma al fat a fas vegnar n’idea acse.

TONI – Eh, basta mia vardà la televisiun.

FORTUNATO – Propria. (A questo punto le tre donne disperate ritornano sui loro passi perché la televisione non va)

Scena 2

Toni – Fortunato – Elisa – Corinna – Vittoria

CORINNA – Ma Diu cuma fom?                                                                              

VITTORIA – Pudom mia andà a ca tua?

ELISA – Ma varda che sfortuna, rota la me televisiun e anca la tua.

CORINNA – Ma pian, ades ch’am vegn in dla ment a su dre registral a casa, magari gni dman a ca mia e al vardoma insiem.

VITTORIA – Ma meno male ca tè pensà da registral, ades püdoma sta tranquili. Ades alura a meti sö al cafè. Ma te Toni a gh’evat ad bisogn.

TONI – No spetavi Leonardo.

FORTUNATO – Me inveci spetavi mè muier.

ELISA – Fortunato! Ades ta speti che bevi al cafè.

VITTORIA – Te Toni inveci ad pö andà che prema cha riva Leonardo.

TONI – Va ben andarò, e grasie dl’uspitalità. . . (Sottovoce). quela cha ta cunà vè.

FORTUNATO – Ciau Toni. (Toni esce salutando).

VITTORIA – Alura a vaghi a metar sö al cafè e dopu püdom fa na bèla ciciarada.

CORINNA – Se ma gh’è anca al tu om Elisa.

ELISA – Ah ma sta mia preocupat lu al da mia fastidi. As mov gnanca.

FORTUNATO – Su na statua.

CORINNA – Ma che fortuna ch’at gh’è Elisa cun n’om acse cha dis mai gnint e ch’at fa mai ustià.

ELISA – Eh ma intant ch’agh sevi lu scelt giöst, parchè s’at gh’è da stagh insiem töta la vita, bisogna töl ch’al vaga ben. Né Fortunato cha stoma insiem töta la vita?

FORTUNATO – Eh dipende.

ELISA – (Contrariata) Come dipende? Dipende da cosa?

FORTUNATO – Dipende s’at vö esar felice u no.

ELISA – Ma come? Ma cusa sèt dre di?

CORINNA – Ch’al gabia la fevra, me lu mai sentì al tu om parlà acse tant.

FORTUNATO – No, no staghi ben,a voi di che li personi spusadi par esar veramente felici bisogna cli sa sparta.

ELISA – Ben ma te ta stè mia ben dabun, ma ch’ièl cha ta det na roba dal genar?       

FORTUNATO – Chi mla det? Ma lu sentì a la televisiun.

ELISA – CORINNA – A la televisiun!?

FORTUNATO – Ma certu, vuatar cha vardè sempar la televisiun duvresu savil, al la det an psicologo american, e la det che dopu an po ad temp cha sé spusà par esar veramente felici bisogna spartas.

CORINNA – Ma si la det a la televisun l’è vera.

ELISA – (Malinconicamente)  At gh’è rašun, ècu parchè me d’an po da temp a su infelice.

CORINNA – Ma sèt cha gh’u idea da vil sentì anca me quel cha det al tu om.

ELISA – Ma Diu cuma su infelice. (Quasi piangendo).

CORINNA – Dai sta mia fa acse, cha th’am fè sigà anca me.

ELISA – Ma Diu cuma su infelice.

CORINNA – Ma sculta, ma at po mia esar atse infelice, spartat!

ELISA – (Cambiando atteggiamento) At gh’è rasun, Fortunato.

FURTUNATO – Ah?

ELISA – Varda par al nostar ben u decis cha gh’om da spartas!

FORTUNATO – Spartas, ma no, ma cusa dit.

ELISA – Parchè me su trop infelice, e se la televisiun ia det acse bisogna chal foma, parchè me vöi esar felice.

FORTUNATO – Ma dai, tha schersarè mia.

ELISA – No! Ansi at pö andà via subit che tra me e te è tutto finito!

CORINNA – Ma che bèl, am par da esar dre a vedar “ Amore calore passione”.

FORTUNATO – Ma sèt sicura?                                                                                

 ELISA – Certu, te at vè ad na banda e me a vaghi da cl’atra.

FORTUNATO – Ma alura pos movum dad che?

ELISA – Va pör, che non ti veda mai più.

CORINNA – Ohh che bèl.

FORTUNATO – Alura me a vaghi (Alzandosi).

ELISA – Va via valà, prema ch’agh ripensa. (Sentito questo si avvia velocemente per uscire facendo finta di essere rammaricato della cosa)

FORTUNATO – Ma perché, at ghevi mia da fam na roba dal genar, parchè, ades cusa farò sensa da te . . . (Esce)

CORINNA – E ades Elisa?

ELISA – E ades cosa?

CORINNA – No dighi, ma stet mei ades?

ELISA – Ma certu ch’a stagh mei, am par fin da respirà mei, da vedagh mei, da esar pusè alšera, am par da esar n’atra dona varda, e che felicità cha me gni, ma al gh’eva pran rašun ch’al psicologo american la, me su mai stada atse felice.

CORINNA – At sarè felice, però me sinceramente u mai vest du spartas a ch’la manera che in du e du quatar.

ELISA – Ma quand l’agh völ l’agh völ! (Rientra in scena Vittoria con caffettiera e tazzine)

 

Scena 3

Elisa – Corinna – Vittoria

VITTORIA – E’cu al cafè.

ELISA – Ohh grasie in an mument acse agh völ propria.

VITTORIA – Ohh, ma cusa th’è suces, th’am pari fin n’atra dona,ma èt cambià petnadura?

CORINNA – No la sé pena spartida dal su om.

VITTORIA – Ma cusa dit?

ELISA – L’è vera vè Vitoria, e at pö mia imaginat cuma su felice, ma na felicità esagerada.

VITTORIA – Me am par che vuatri si dre esagerà.

ELISA – No, no, al me om par la su strada, e me par la mia. Gh’èt presente la tersa puntada da “ Amore calore e passione”?

VITTORIA – Ohh a lu imparada a memoria.                                                           

ELISA – Ecu, alura la scena quand i sé lasà, che le dopu l’era dispiasida ma felice, ècu na roba li stes né Corina?

CORINNA – Ohh varda al pareva an cine dabun.

VITTORIA – Ma prema da spartat püdeva mia ciamam che vedevi anca me.

ELISA – At gh’è rašun gh’u mia pensà, ma lè stada na roba talment impruvisa, parchè a la televisiun an psicologo american la det che par esar veramente felice, quei spusà bisogna chi sa sparta. E ades se cha su felice.

VITTORIA – Ah ben ma alura th’è fat ben, si ia det acse.Vöt di cha gabia da spartum anca me?

CORINNA – Certu Vittoria spartat anca te, però prema ciamas che acseta vedom anca nuatar, anca me am su ša spartida.

VITTORIA – Spartida, cha th’at sé mai spusada. (Intanto bevono il caffè)

CORINNA -  Ah ma ades chu cunusì ch’al bèl om la, chisà. (Entra Leonardo con la sua borsa).

Scena 4

Corinna – Elisa – Vittoria Leonardo

LEONARDO – Va che compagnia vè. (E va verso la sua scrivania per sedersi)

ELISA – Al varda siur cha su pran felice e l’asicurasiun cha vulevi fa, l’am seruv pö.

LEONARDO – Ah ma as sares gnanca püdì fa.

ELISA – Se inveci, i la det a la televisiun.                                                                

LEONARDO – L’è vera m dismengavi d la televisiun

CORINNA – A sares mei ch’at gh’esi da vardà anca te an po ad televisiun ch’at sé mai gnint.

VITTORIA – Ma qual al preferes andà föra a šugà a boci.

LEONARDO – Certu. (Sedendosi)

ELISA – Ma sa su felice, sa su felice.

LEONARDO – Vè s’at vè avanti ancora da che an po i la dis al telegiornale.

ELISA – A pruposit da telegiornale i sentì cusa è dre suceder cun l’aviaria?

CORINNA – Ma tasi varda, me par esar sicura che li galini l’is males mia iu cupadi töti.

VITTORIA – Alura th’agh né da magnà ades?

CORINNA – Ma qual magnà, iu sutradi töti

VITTORIA – Töti?

CORINNA – Töti insiem al galel e i nedar.

ELISA – Ma alura th’è restà gninte in dal pulèr?

CORINNA – Ma gninte? Ansi gh’u pö gnanca al pulèr.

ELISA – Come at gh’è pö al pulèr?

CORINNA – Parchè par esar sicura che l’aviaria l’avres mia tacà, u fat an bèl foch, insoma a lu brušà.

ELISA – Ma th’e fat ben Corina,ma cun quel cha gh’ha da rivà, ma th’è senti no cusa ià det, me inveci al me gat agh toghi mia pö li scatuleti cun la caran ad pulastar. (Leonardo che è sempre seduto alla scrivania e ascolta suo malgrado le cose che dicono le tre donne interviene)

LEONARDO – As sa mai ch’as meta a vulà.

ELISA – No l’è parchè a vures mia ch’al gh’es da ciapà l’aviaria anca lu.

(Vittoria a questo punto si sente male, e Corinna se ne accorge).

CORINNA – Ma Vittoria cusa gh’èt? Stet mia ben.

ELISA – L’è vera varda cuma at sé gnida bianca.

VITTORIA – U Diu cuma stagh mal, u mama mia, Leonardo stagh mal. (Tutti preoccupati vanno verso Vittoria)

LEONARDO – Ma cusa gh’èt Vittoria.

ELISA – Cusa th’at sentat?

VITTORIA – Uhh cuma stagh mal.

ELISA – Ah cuma su felice.

CORINNA – Ma dai, èl mia mei ciamà al dutur?

LEONARDO – Spèta n’atim, ma iduv’èl ch’at fa mal?

VITTORIA – Ma dapartöt, la testa, al cör, la pansa, la schena. (Nel frattempo Elisa sta facendo vento verso Vittoria)

CORINNA – Ma insoma Leonardo ciama al dutur, vedat mia cuma la sta mal.

LEONARDO – Ma tasi, almen la dises quèl.

VITTORIA – Ma Leonardo ier sera . . .

LEONARDO – Ier sera? Cus’è sucès ier sera?

VITTORIA – Ier sera . . . om magnà al pulastar.

LEONARDO – Ben alura ? L’èra fin, an pulastar casalin,un da quei cha seva dat la Curina.

CORINNA – Ma Diu! (Mettendosi le mani nei capelli)

ELISA – Ah ma al su anca me alura parchè tha stè mal

LEONARDO – Ma insoma cusa gh’è?

ELISA – Gh’è cha pöl das cl’abia ciapà l’aviaria.

VITTORIA – Ohh Diu cuma stagh mal, ohh che dulur, ohhh su pö induva sta.

ELISA – Ma cuma su felice.

LEONARDO – Ma dai la sa le, alura stares mal anca me.

CORINNA – Ma te th’at sentat propria mia gninte.                                                  

LEONARDO – Ma me no.

ELISA – Ma gnanca an po ad mal da pansa.

LEONARDO – Ma gninte, th’u det ch’am senti gninte!

CORINNA – Però am par ch’at gabia la facia an po infiada.

LEONARDO – Me? (Toccandosi la faccia)

VITTORIA – Se Leonardo at gh’è la facia infiada, ma Diu th’a stè mal anca te . . .

LEONARDO – Ma andè da via al cul töti tre! (Esce arrabbiato).

VITTORIA – Ma ve che Leonardo, ve che cha stoma mal insiem, induv’èt?

CORINNA – Dai calmat, pöl esar na roba pasegiera.

ELISA – Pöl das, magari da che mešura th’è ša pasà.

VITTORIA – Magari, ma sa gh’ès . . .  sa gh’es d’andà Corina te ch’at sé mè amiga at lasi la roba püsè bèla e pusè importante cha gh’o.

CORINNA – Ah se, cosa l’anèl, al bracialet, u i’urcin?

VITTORIA – No, at lasi la televisiun..

CORINNA – Ahhh. (Delusa) Ma l’è rota.

VITTORIA – Li robi bèli anca sa iè roti iè sempar bèli, ahh cuma staghi mal. (Suona il campanello)

Scena 5

Vittoria – Elisa – Corinna – Clotilde

CORINNA – A vagh a vedar me chi gh’è. (E aperta la porta entra Clotilde)

CLOTILDE – Buongiorno. (La salutano con distacco)

VITTORIA – Cusa völa cha le, cha stagh mal. Agh völ an bèl curagiu vegnar amo che.

CLOTILDE – Su gnida parchè l’atar de . . .

CORINNA – Quand la sé cavada šo.

CLOTILDE – Oh ma tant i la sa töti quel chu fat.

ELISA – Ahh ma u senti anca me, in paes i la numina töti cla roba le.

CLOTILDE – Ah ma sl’è par quel i sa anca da quel cla vuleva asicura cun al su om.

ELISA – Ma come?

VITTORIA – Ma lasè le che me staghi mal.

ELISA – Ma cuma fa a savil la gent?

CLOTILDE – Ma li peteguli li gh’è dapartot e pu i sa anca cla sé spartida dal su om.

ELISA – Anca quel!? Ma sl’è pena suces, chi’èl cha la det?

CLOTILDE – Ma sa gh’era al su om che in piasa ch’al cantava, al balava, e pu l’è andà a l’ustaria e la pagà da bevar a töti.

ELISA – Chi al mè om? E parchè?

CORINNA – Ma parchè visto ch’al sé spartì anca al tu om l’è felice.                                                                                                     

CLOTILDE – E forsi anca pusè da le, anca parchè dopu lu vest andà via brasà sö cun la tabachina.

ELISA – Chi al mè om cun la tabachina!? Ades agh pensi me a ch’al la varda sal gh’ha d’andà insiem a la tabachina! A gh’an daghi tanti cha su mia.  (Esce velocemente di casa arrabbiata)

CORINNA – Ma Elisa va cha th’at sé pena spartida. Va s’as pöl la sé pena spartida ades l’è bèla dre a coragh adre. E cl’era atse felice.

CLOTILDE – La gh’ha sta ben, e pü l’è mia vera che al su om l’era insiem a la tabachina.

CORINNA – Ma alura at sé na carogna propria, èt sentì Vittoria.

VITTORIA – Ma cusa vöt cha senta, vedat mia cha staghi mal.

CLOTILDE – La varda siura che me su gnida a tö la mè roba.

VITTORIA – Ma che roba völa, ma la vaga föra dad che valà.

CLOTILDE – Parchè quand su gnida cl’atra volta . . .

CORINNA – Quand la sé cavada šo.

CLOTILDE – Insoma am su dismengada li mudandi.                                                 

CORINNA – E’t sentì Vittoria èt mia catà ad li mudandi?

VITTORIA – Varda sla va mia via cha le agh tiri adre na savata.

CLOTILDE – La varda cha iè mia mudandi da marcà, li val na mocia ad bèsi.

CORINNA – Se ma par tant cli costa agh va sempar dentar an cul.

CLOTILDE – L’è la parla sul par invidia, parchè gh’è cul e cul, e modestamente cume al mio s’an cata poghi. E ades am tirè föra li mè mudandi se u no!

VITTORIA – Ahhh, a sagh staghi mal, mama mia cuma stagh mal, ahhhh . . .

CORINNA – Vittoria prema da morar dim induva tè mes li mudandi dla siura che.

VITTORIA – Ahhh?

CLOTILDE – Ma insoma cusa gh’ala da sta mal?

CORINNA – Parchè ier sera la magnà dal pulastar, e la gh’ha idea da vi ciapà l’aviaria.

CLOTILDE – Ma no, ma inco al telegiornale al giornalista la magnà al pulastar, la fat vedar che l’è mia vera gninte da quel ch’ia det.

CORINNA – E’t sentì Vittoria, ia det che al pulastar as pöl magnal parchè al fa mia gninte.

VITTORIA – Ah se.

CLOTILDE – Se se.

VITTORIA – Ahh, am par ša da sta mei. (Risollevandosi un po dalla sedia)

CORINNA – Meno male, ma laura me ontia cupà li galini par gninte?

VITTORIA – Eh brava, ma sèt cha staghi propria mèi, pensa a mè pasà anca al mal da pansa.

CLOTILDE – Alura visto cha gh’è pasà al mal da pansa ades am tirla föra li mudandi.

VITTORIA – (Scattando in piedi). Li su mudandi sla völ savil iè fnidi in dal foch!

CORINNA – L’è guarida vè.

CLOTILDE – Ma come? Ma cuma as fa a fa na roba dal genar?

VITTORIA – E alura le cla si’è cavadi in ca mia.

CLOTILDE – L’era sul par n’acertamento!

VITTORIA – A m’interesa gnint, e ades la vaga föra ad ca mia, sinò a ciami i carabinier e la denunci per atti osceni.

CLOTILDE – Ma l’am faga al piaser.

CORINNA – Ma la gh’avrà mia sul ch’al pèr ad mudandi le?

CLOTILDE – Ma cara le, a gh’hu tanti da cli mudandi che le l’as s’insogna.

VITTORIA – Alura a gh’ala ad bisogn propria da cli mudandi le?

CLOTILDE – Va ben u ša capì cl’è mei ca vaga, tant parlà cun vuatar cunta gnint, a parlarò cun l’asicuradur. (Mentre sta per uscire) E l’as ricorda cla gh’ha da catà föra li mè mudandi!

VITTORIA – Le l’è mèi cla vegna po in ca mia.

CLOTILDE – (Uscendo). Ma las calma valà.

VITTORIA – Ma varda che robi, dopu quel cla fat la völ indre anca li mudandi.

CORINNA – Vè Vitoria certu cha tè fat na guarigiun miraculusa.                                  

VITTORIA – Ma se, a stagh mia mal ades.

CORINNA – Ma induva gh’èt mes li mudandi po?

VITTORIA – Induva iu mesi . . . ma me am ia su mesi, am ia su pruvadi e li ma stava giösti, mia par gninte pudres anca me sicuram al cul.

CORINNA – Dabun, ma cusa dit, cha posa mia sicuram anca al mio?

VITTORIA – No Curina, al tu al casca trop šo.

CORINNA – (Cercando di guardarselo). Ma induv’èl chal casca šo.

VITTORIA – Ma insoma Curina vöt metar al miu cun al tuo.

CORINNA – Oh ades at sarè mia dventàda na mudèla?

VITTORIA – Quand l’è bèl l’è bèl.

CORINNA – Ma dai par piašer. (Suonano alla porta e Vittoria va ad aprire entra Gisto)                           

Scena 7

Vittoria – Corinna – Gisto

VITTORIA – Buongiorno.

GISTO – Buongiorno.

CORINNA – Ma buongiorno.

GISTO – A gh’è l’asicuradur.

VITTORIA – L’asicuradur ades a l’è impegnà.

CORINNA – L’è vera, ansi Vitoria va dad la ch’at gh’è da iutal . . . (Con un cenno d’intesa per far capire che vorrebbe rimanere sola con Gisto)

VITTORIA – Ma no. (Non capisce cosa intende Corinna)

CORINNA – Ma se, dai cha th’al ioti. (Spingendola)

VITTORIA – Ma no! Cusa cöciat!

CORINNA – Ma se . . .  (Spingendola definitivamente fuori con le continue proteste di Vittoria)

CORINNA – Ohh chisà cl’abia capì quel. (Guardando Gisto)

GISTO – Ma cusa ghevla da capì?

CORINNA – Che me a vulevi restà che insiem . . . nuatar dü.

GISTO – Ma a fa cosa?

CORINNA – Ma dai insoma . . . ma vedat mia cha su cota da te.  

GISTO – Ahhhh!?

CORINNA  – Ma me at piasi mia?

GISTO – L’unica roba cota ch’am pias l’è la bistèca.

CORINNA – Ma dai, e pü ta mevi det cha th’avresi ufert an cafè.

GISTO – Ah ma slè par quel ve pöri, vegni a sentar cuma al faghi bun. . .

CORINNA – Grasie, magari dopu na qual sera at pö vegnar a sena a ca mia.

GISTO – Sat vegni a bevar al cafè a ca mia, tè bèla fni da fa dli seni a ca tua.

CORINNA – (Eccitata dall’idea)  Ma cusa vuresat di che dopu a resti a ca tua, a ma me su bèla prunta a fa patini.

GISTO – Varda ch’at se dre sbagliat, parchè induva a th’andaresi at gh’è mia bisogn a dli patini.

CORINNA – Ma me capesi mia, ma scultum, ma at piasi gnanca an po?

GISTO – Varda at püdresi piasum sat ghesi da tegnar la boca serada e tasar!

(Corinna sentito questo si zittisce immediatamente mettendosi anche una mano davanti alla bocca. Gisto è visibilmente compiaciuto della cosa perché non sente più Corinna parlare, ma poco dopo non resistendo parla).

CORINNA – Ma però ogni tant pos veršar la boca par magnà?

GISTO – Vedat cha tagh la cavi mia a tegnar la boca serada!

CORINNA – Ma cuma faghi sempar a tasar, bisogna che ogni tant a parla.

GISTO – L’è ša trop, anca ogni tant, l’è ša trop. Quindi metat al cor in pace che cum me gh’è gnint da fa! Ansi sicome che l’asicuradur al riva mia me a vaghi.

CORINNA – Pos almen cumpagnat?

GISTO – Ohh ma alura at sé dura! Me a vaghi via e te tha stè che! E sat vö parlà, parla cun al mur chisà cha cambia idea. (Esce)

CORINNA – Cun al mur? Ma cusa vöt ch’agh diga al mur? Però sal gh’es cambia idea . . .

(Avvicinandosi alla parete). püdria digh: Sèt ch’at gh’è an bèl culur, e cuma at sé bèl dret, bèl pari, th’am piasi mia cume Gisto vè, quel l’è n’atra roba . . . (Nel frattempo entrano Vittoria e Leonardo avvicinandosi a Corinna per capire con chi sta parlando) Però gh’u da di ch’at sé an bèl mur, alt, lung cun di bèi angui . . . (Poi si accorge dei due che sono entrati)                                                                                                           

Scena 8

Corinna – Vittoria – Leonardo

CORINNA – Ohh ma sa si che. (Sorpresa)

LEONARDO – Sa si che? Varda che chesta l’è ca nostra!

VITTORIA – Ma cusa gh’èt Corina prema tha mè parà via e ades cun chi sèt dre a parlà cha gh’è nisun in ca?

CORINNA . Ehh . . . sevi dre a parlà . . . cun al mur.

LEONARDO – VITTORIA – Cun al mur!!!

CORINNA – Se, parchè . . . sicome né . . . ben ma mia parchè me gabia quèl cun al tu mur, ansi l’è che . . . e acseta me vulevi . . . cušèl cha sevi dre a di?

VITTORIA – Vè Corina fa na roba, va a ca e metat a lèt.

LEONARDO – E quaciat šö ben!

VITTORIA – At vedrè ch’at farà ben.

CORINNA – Forsi gh’i rašun, lè mèi cha vaga. (Si appresta ad uscire).

LEONARDO – Brava va arpusat an po.

CORINNA – Ciau, As vedom. (Entrambi la salutano)

LEONARDO – Oh ma cha le cun la testa l’è dre andà.

VITTORIA – Ma no la sarà straca.

LEONARDO – No cha le l’è malada, meno male ch’at sé guarida te.

VITTORIA – Certu cha su guarida, parchè a la televisiun ià det cl’è mia vera par l’aviaria e che i pulastar as pöl magnai, ah varda  a pruposit da televisiun, na roba impurtantisima varda cl’è rota.

LEONARDO – Quel a l’è an bèl mester vè.

VITTORIA – Ma qual bèl mester, bisogna subit purtala a fa giustà.          

LEONARDO – Varda che me su bèla stof né! Varda che cla televisiun le l’è dventada la padrona ad ca. A sena, ssssss cha capesi mia, e töti li volti cha soma a tavula as pöl gnanca parlà, e as magna cume ad i’och che fni at sé gnanca cusa tè magnà, e tè gnanca sentì an savur! E parchè gh’è an prugrama, e parchè agh né n’atar, atar che bèla scoperta . . .e pü vedat mia che la gent dopu la völ fa dli robi cha sta ne in ciel e ne in tèra, a forsa da vardala a dventom töti di rimbambì.

VITTORIA – Ades am par cha t’esagera vè Leonardo.

LEONARDO- Ma qual esagerà, pü la televisiun l’è stada la ruvina di filos! Na volta in di paes a gh’era tanti da chi filos cha su mia,e cuma l’era bèl la sera catas,anca sul par di na qual stupidata,parlà cun la gent, li robi cha sucedeva, i vech chi cuntava cuma l’era la vita na volta,la televisiun la fat morar anca cli bèli robi che. Ades som töti serà so in ca davanti a la televisun, cha cunusom gnanca quei cha sa sta ad banda, u sinò a gh’la cavom gnanca a di do paroli insiem parchè ognun gh’ha d’andà par la su strada. E ades se la televisiun at vö giustala, at la giösti te!!! (Va via arrabbiato).

VITTORIA – Ben ma cusa te gni vè? Tè andà ad travers al disnà d’inco?

LEONARDO – (Ritornando in scena). Agh né dobi, mè tucà magnà an panin! Parchè te at gh’evi da vardà la televisiun e at gh’evi mia temp da fa da disnà!                         

VITTORIA – Vè Leonardo ades basta!

LEONARDO – Ma qual basta! Ma sèt cusa at gh’è da fa?

VITTORIA – Cosa?

LEONARDO  At tö sö la televisiun e at va da via al cul!

VITTORIA – (Candidamente come se nulla fosse) Vè Leonardo a pruposit da cui, at pudresi mia asicuram anca al mio, cusa dit?

LEONARDO – Ma vala! Basta vè! (Rientrando nell’altra stanza con Vittoria dietro)

VITTORIA – Ma dai Leonardo, varda che bèli mudandini cha gh’o, ma ve che insoma . . .

 

FINE

Na bèla scuperta.doc
Documento Microsoft Word [187.0 KB]
Stampa | Mappa del sito
© 1995 - 2023 Franco Zaffanella - Gabbiana - Mantova - Italy