Al stradèl dla fera

 

 

Al stradèl dla fera

 

Gabbiana – Merano – Goito - Castellucchio

2003

 

 

Personaggi:

 

Gino Vaccari – Agricoltore

 

Rina Peri – Moglie di Gino

 

Ermes Vaccari – Figlio di Gino e Rina

 

Cesare Caldini – Amico agricoltore

 

Tersila Panoni – Moglie di Cesare

 

Osvaldo Dall’acqua – Un altro amico

 

Mariella Danesi – Conoscente

 

Graziella Danesi – Sorella di Mariella

 

 

Le vicende dei nostri personaggi si intrecciano in una piccola borgata della campagna mantovana, dove per certi versi il tempo sembra essersi fermato. A turbare alcuni nostri protagonisti è la prevista asfaltatura di un piccolo stradello. Fra i vari pareri che si contrappongono nascono e vivono insolite vicende che non mancheranno di sorprendere.

 

PRIMO ATTO

 

Scena 1

Gino – Rina

(Rina è seduta a guardare vecchie fotografie. Gino piuttosto arrabbiato perché continua a piovere)

GINO – (vicino alla finestra guarda fuori) Oh a lasa mia le né.

RINA – Gino a sempar fni da piovar e ad vedrè cha finirà anca incö.

GINO – At di ben te, cun al fen da binà a spöl fa gnint.

RINA – Ma cusa th’at preocupat, è sempar sta fat töt, cusa vöt andà a strulicà. Varda th’at ricordat che. (mostrando una foto)

GINO – (avvicinandosi) L’è sta quand a soma andà a Paduva.

RINA – Propria, l’è sta quand th’at sé cagà ados.

GINO – Ma valà! Cusa dit?

RINA – Se vè th’at ricordat mia cha tè fat la strašada lunga al curidoiu dl’albergu.

GINO – Ma lasa le! Te a a Paduva th’agh sé andada cun an qualdun atar.

RINA – (mettendosi le mani sulla bocca) Ma Diu . . . (cambiando discorso), ve varda ch’iela chesta?

GINO – Ma mè sia Maria, i l’eva futugrafada in mesa ai su fiur.

RINA – L’è quela che mort al ricovero né?

GINO – Ma quala morta, la gh’è ancor.

RINA – Ma valà, ma quanti ani gh’ala?

GINO – Ah ma al su mia vè, la gavrà centvint an, me su fin stufà d’andà a catala, oh la völ mia mörar.

RINA – Ma parchè gh’ala da mörar püvreta.

GINO – Ma schersi. (suona il campanello all’ingresso)

Scena 2

Rina – Gino – Osvaldo

(Gino va ad aprire la porta)

GINO – Ohh Osvaldo, ve dentar.

OSVALDO – Ciao.

RINA – Ciao Osvaldo

OSVALDO – A piov vè, föra a piov.

GINO – U vest cha piöv se po at ghevi dre l’umbrèla th’at bagnavi mia.

OSVALDO – Però, però in ca piöv mia.

RINA –  Alura la prosima volta Osvaldo sta in ca.

OSVALDO – No, me staghi mia in ca, dopu . . . gh’è me padar, l’è cativ me padar.

RINA – Ma dai sta mia di acse.

OSVALDO – Vè ades piov, ma pioverà anca dman.

GINO – Ma no anca dman!

OSVALDO – Se, anca ier.

GINO – Varda chu vest anca me che ier è piuvì.

OSVALDO – Vè ma cusa sèt dre fa Rina?

RINA – Su dre metar apost li futugrafii.

OSVALDO – Ahh, li futugrafii.                                                                        

RINA – Ognun a gh’ha li su manii, me gh’u li futugrafii, te at gh’è la sfronša.              

OSVALDO – E te Gino che manii gh’èt?

GINO – A gh’hu mia temp me caru par dli manii, quand as gh’ha la tèra as gh’ha mia urari, e gh’è ne sabat ne domenica.

OSVALDO – Ma sèt che Cesar la ša taià l’erba spagna e catada sö.

GINO – Se?

OSVALDO – Töta.

GINO – Vacca miseria, me cl’acqua che la ma ciavà ben.

RINA – At vedrè che l’erba spagna la scapa mia via.

GINO – Al so, ma l’è che dopu Cesar al gnarà che a dim ch’al la bèla binada, par fa vedar cl’è püsè furb da me.

OSVALDO – Ah ma l’è vera! L’è sta püsè furb che te!

GINO – Eh brau dimal anca te.

RINA – Quand al vegn cun su muier po,apriti cielo!

OSVALDO – No, tu det ch’as sverš mia al temp, piov ancor.

GINO – Ma te mia capì, su dre parlà dla Tersila, la muier da Cesar.

OSVALDO – La Tersila, bèla dona la Tersila, atar che te Rina.

RINA – Ah ma al so vè, figurat se me su püsè bela dla Tersila.

OSVALDO – Bisogna cha th’at pitüra an po Pina s’at vö dventà bèla.

RINA – Ma se anca quela, comunque grasie dal sugeriment.

OSVALDO – Ma gnint, me su sempar prunt a iutà la gent,te Gino sa’t vö pos vegnar a dat na man a catà sö al fen.

GINO – Se ma prema agh sares da sgal.

OSVALDO – Alura, incö no parchè piov, dman no parchè piov, pasadman no parchè piov . GINO – Anca pasadman?

OSVALDO – Eh certo, e sabat inveci ariva an tempural.

RINA – Ma come?

GINO – Ma alura a piov töta smana?

OSVALDO – Se vè töta smana, e Cesar la ša taià töt e mes al cuert.

GINO – Ma gh’èt bisogn da ricurdamal.

OSVALDO – Ma va cl’è vera. (suona il campanello d’ingresso, Gino va ad aprire)

Scena 3

Gino - Osvaldo - Rina - Cesare - Tersila

GINO – Ohh, avanti.

CESARE – Che acqua ca vegn.

TERSILA – Buongiorno.

RINA – Buongiorno, buongiorno.

OSVALDO – Brau Cesar ch’at sé che, at se at pö digh anca te cha tè bèla sga.

RINA – L’è gni aposta.

CESARE – Se u sgà l’atar de.

OSVALDO – E’t vest.

GINO – Ma se Osvaldo u capì cla bèla sgà

TERSILA – E ier l’oma anca catada sö.

RINA – Ma valà.

TERSILA – Oh Rina sempar a tagh a li tu futugrafii. (avvicinandosi)

RINA – Eh me am pias.

TERSILA – Ah ma al su. (si siede vicino a Rina a guardare le foto mentre gli altri continuano  a parlare)

CESARE – Pensa Gino chu mia fat in temp a metar dentar l’ultim butulun cha sé mes a piovar.

OSVALDO – E’t vest che furb.

GINO – Te la tè andada ben, me bisogna cha spèta cha lasa le da piovar.         

OSVALDO – Ma la va lunga ben prema ch’as ferma da piovar.

GINO – Vè Osvaldo ades basta né!

OSVALDO – Va be, però, però me al su.

CESARE – Su mia sa tlu det amo, (Gino in modo spazientito fa un cenno affermativo con il capo) ma l’an pasà a gh’evi an furmentun, ma an furmentun ch’al sarà sta alt almen . . .  sie metar.

GINO – Varda second me tevi mes šo dli piopi.

OSVALDO – Ma no l’èra furmentun.

OSVALDO – E’cu parchè quand a pasavi par al stradèl dla fera a gh’èra sempar na bèla ombra.

GINO – Scumeti che alura par daspicà li manali tè druvà la scala.

CESARE – No, par fortuna al de d’inco a gh’è li machini.

OSVALDO – Eh no, l’è comoda li machini, inveci bisognares fa cume na volta, atarchè. Me l’im pias mia li machini.

CESARE – A pruposit sèt chu tolt  an tratur nov.

GINO – Ma valà.

CESARE – Ve via cha th’al faghi vedar.

GINO – Ma se tant a su che cha faghi gninte.

CESARE – Ve via anca te Osvaldo.

OSVALDO – No, me vegni mia! (mettendosi a braccia conserte e a muso duro) Me li machini l’im pias mia.

GINO – Ma dai lasa le, th’agh lè anca te na machina, gh’èt mia la bicicletta?

OSVALDO – Però, però quela la gh’ha i pedai, la gh’ha mia al mutur, gh’u mia da metagh dentar la benzina, cambiagh l’oiu, pagà al bol, l’asicurasiun e istà e inveran la part sempar al prem culp.

CESARE – Ben ma par vedar a sucèd mia gninte.

OSVALDO – Va ben, sul parchè si amich né.

GINO – (rivolto alla moglie) Nuatar andoma da Cesar.

RINA – Va ben. (si salutano,rimangono Rina e Tersila intente a guardare le foto)

RINA – Varda Tersila che sevum in vacanza a Merano, l’è sta dal nuvantacinch.

TERSILA – Ohh ma anca me su stada a Merano, sevum a l’hotel Europa propria ch’al le in mèša la piasa, pensa centmela franch a testa dal novanta.

RINA – Ma anca me e Gino sevum le, ma nuatar oma spes cinquntamela franch, cuma èt fat a spendar atse tant cinch ani prema?

TERSILA – Ma nuatar i sa fat an tratament speciale: masagi, sauna, fanghi.

RINA – Me da quel a fagh sensa, a vaghi in dla cavdagna quand a piov e ma svoltuli dentar, bèla fat i fanghi.

TERSILA – Ma valà.

RINA – Varda che quand a soma andà a Roma cun Don Giovanni.

TERSILA – Ah se am ricordi, ach sevi anca me. A parte che a Roma ach su ša sta su mia quanti volti. Varda me pos serà i’och cha giri Roma cume la mè campagna.

RINA – Oh adritura.

TERSILA – Pensa che öna dli volta cha su stada a vedar al Papa, al pasava a pè e al salutava töti, ben quand al ma vest, al sé fermà.

RINA – Al sé fermà cun te?!

TERSILA – Ma se e am fa: ”Ma le erla mia che anca l’an pasà?”. “Se” gh’hu rispost e lu: “Ma però la gh’eva n’atra petnadura?”. Propria atse al ma det.

RINA – Varda chesta po, che al Papa al parla cun te e in dialet mantuan.

TERSILA – Ma varda che al Papa chun töti cli lingui ch’al sa, figurat sal cunos mia al dialet mantuan.                                                                                                

RINA – Ma dai, varda cla fotu che quand cun Gino a la fera dli Grazi la fat centru al tirasegn.

TERSILA – Ma anca al mè Cesar, pensa cla fat centru dies volti a fila, a gh’era fin töta la gent inturan ch’igh piciava li man. Vè ma a pruposit a dli Grazi, ma sèt che forsi i sfalta al stradèl dla fera.

RINA – Al stradèl? Sperom da no.                                                                         

TERSILA – Ma parchè, ma na volta ch’is decid a fa quèl, chi la faga no, chi sfalta sta benedeta strada, cha sares anca ura.

RINA – Me cla strada le lu sempar vesta acse e acse la duvres restà, al gh’ha rašun al mè om. (entra il figlio Ermes)

Scena 4

Rina - Tersila - Ermes a seguire Graziella e Mirella

ERMES – A lasa le da piovar vè. (si salutano) Ma induv’èl andà al püpà cun Cesar e Osvaldo?

RINA – L’è andà a vedar al tratur nov da Cesar.

ERMES – Ah se, as ved quei cha gh’ha i bèsi, ah Tersila?

TERSILA – Ma caru parchè nuatar la campagna l’as da tanta da cla roba cha gh’ha stom mia adre a catala sö.

ERMES – Ma pensa te. (suonano il campanello d’ingresso) Gh’ha scumeti ch’iè li do magnuni.

RINA – At sicur. (Ermes va ad aprire ed entrano le due sorelle)

ERMES – Buongiorno. (entrano sorridenti e salutano)

GRAZIELLA – Th’oma vest vegnar dentar e alura om pensà da vegnat a catà. (ride seguita dalla sorella)

TERSILA (alzandosi) Vè me a vaghi.

MIRELLA – Ma induva vèt? Propria ades cha soma gni nuatri.

TERSILA – Propria ades cha si gni vuatri. (esce salutando tutti)

ERMES – Va ben ades me gh’hu d’andà dad la parchè . . . (interrotto)

GRAZIELLA – Ma no Ermes speta, a soma gnidi a catat, sta mia andà via no (avvicinandosi) Ermes tal sé né . . .

ERMES – Cusa gontia da savì?

GRAZIELLA – Che nuatri a gh’oma na certa simpatia par te.

RINA – Ma pensa a sera acort nisun.

GRAZIELLA – Soma gnidi anca a sentar induva at vè in vacanza st’ista.

ERMES – A su gnanca cusa faghi dman figurat sa su induva a vaghi in vacanza.

MIRELLA – No parchè nuatri vulevum andà in sal Garda, però spetavum a prenutà, par vedar induva t’andavi te. (ride seguita dalla sorella)

ERMES – Verament a vures mia cha sucedes cume l’an pasà.

MIRELLA – Ma parchè, l’è stada na gran bèla vacanza ne Grasiela.

GRAZIELLA – L’è vera a som pran divertidi.

EMES – Vuatri av sarì divertidi, töt al de a curum adre.

GRAZIELLA – E töti li seri in riva al lag andavum a magnà al gelato

MIRELLA – Se, fragola e pana. . .

GRAZIELLA – . . . Pana e fragola, e nuatri vulevum sempar dat la fragolina e te a tl’è mai vulida.

ERMES – As sa mai cl’am restes in sal stomach.

MIRELLA – Ma Grasiela sentat mia an prufom?

GRAZIELLA – Se, ma che pruföm èl chestu?

PINA – Gh’hu sö dal pucin dad la, quel l’è.

GRAZIELLA – Ah èchu.                                                                                         

ERMES – Alura av vegn in ment gnint?

GRAZIELLA – Se, Mirèla andoma subit a metar sö an bèl brasato.

MIRELLA – Se andoma, te Ermes scusa s’andoma via subit, ma sta mia preocupat cha gnaroma ancor a catat.

ERMES – Ah ma am preocupi mia vè.

GRAZIELLA – Alura andom, ciau. (escono frettolosamente salutando)

ERMES – Ma varda se cli do sgargapuli le apena a rivi in ca li mè bèla dadre dal cul.

RINA – Se ma pos mia töti de metar sö dli pugnati par fagh sentar i pruföm dla cusina.

ERMES – Al sö ma l’è l’unic modo par fali andà via, mia par gninte i ia ciama li magnuni.

RINA – Valà cli taca stufà ben.

ERMES – Sta mia dimal a me. (entra nella cucina)

PINA – Varda s’as pöl, l’is posta le föra e cume Ermes al vegn in ca li bör subit anca lori. Ma varda che al mè piculin, l’era mia tant cha stavum che, quanti ani chè pasà, a vardà li fotu dna volta l’è bèl ma dopu am vegn na roba in dal stomach. (rientrano le due sorelle)

Scena 5

Rina - Graziella - Mirella

GRAZIELLA – Rina scusa, ma vulevum dmandat  se te in dal pücin th’agh meti anca i fasöi?

RINA – Certu ch’agh meti i fasöi.

MIRELLA – E’t vest at levi det me.

RINA – E pü agh meti anca li brogni.

GRAZIELLA – MIRELLA – Li brogni!?

RINA – Se li brogni, prova a metagli at sentirè che savur.

GRAZIELLA – Andom Mirèla, andom subit a pruvà.

MIRELLA – Se, se andom. (le due escono frettolosamente salutando)

RINA – Andè andè a pruvà, che cuma i sentì al savur a si bèla al cèsu. (Rina rimane a guardare le foto, poi entrano Gino e Osvaldo parlottando)

Scena 6

Rina - Gino - Osvaldo

GINO – Vè Rina ma li magnuni èli gnidi ancor che?

RINA – Ma se, la solita fola.

OSVALDO – Me cli do le l’im pias mia,no, vè sèt ch’igh pias? Al so me, lori agh pias Ermes.

GINO – Ah ma che scoperti, a vöt chal sapioma mia. U ia tegnom u ia cupum.

OSVALDO – Vè sèt cusa fom?

GINO – Cosa?

OSVALDO – Ia cupom e li sutroma in dl’ort.

GINO – Ma dai, varda ades l’impurtant l’è ch’abia lasa le da piovar.

OSVALDO – Eh no, che urè ades?

RINA – Li siè l’è.

OSVALDO – Alura a li sèt comincia a piovar.

GINO – Ma dai Osvaldo lasa le che dopu piov dabun e quand at vè a ca dopu a gh’è al stradèl pien da poci.

OSVALDO – Ma me am pias li poci, parchè dopu agh vaghi dentar cun la bicicletta, vromm dentar in chesta, vromm dentar in cl’atra.

GINO – E cla volta cha th’agh sé burs dentar cun al cul.

OSVALDO – Però, però l’è sta bèl.

RINA – Vè ma sé che la Tersila la ma det che al stradèl dla fera i la sfalta.

GINO – Cus’èl! Agh mancares atar! Che ades i sfalta al stradèl dla fera!

OSVALDO – Eh no vè! Al stradèl dla fera i la sfalta mia, al stradèl al resta acse né Gino?  

Gino – Certu ch’al gh’ha da restà acse.

OSVALDO – Se, sinò me a vaghi dal sindach vè, me su bun d’andagh.

GINO – Se ma ades èl mia mei ch’at vaga a ca intant cha piov mia.

OSVALDO – Eh no, da che an po ricomincia a piovar e me a alura a vaghi a ca e ciapi l’acqua.

RINA – Ma brau, dopu tla da tu padar s’at vè a ca töt moi.

OSVALDO – Lasa sta me padar vè. (avvicinandosi a Rina, mentre Gino si siede a guardare le foto)

OSVALDO – E’t sistemà li foto Rina?

RINA – Pian pianin.

OSVALDO – Ma ch’ièl chal le?                                                                                

RINA – Come chi l’è ma vedat mia cl’è Gino.

OSVALDO – Al Gino? Ma atse vec lè?

GINO –  Cha ta cunà Osvaldo.

OSVALDO – Pos sentam?

RINA – Ma sentat, sentat pör.

OSVALDO – No parchè me a dmandi, mia cume Gino che lu al sé sentà sensa di gnint.

GINO – Ma su in ca mia ca ta cunà!

OSVALDO – Alura cusa völ di, me cha sia föra o in ca mia, me dmandi sempar sa pos sentam.

GINO – Anca in ca tua?

OSVALDO – Se anca in ca mia, a mè padar a gh’ha dmandi:”Püpà pos sentam?”.

RINA – E lu cusa at rispondal?

OSVALDO – Am rispod da no.

GINO – Come no. (Osvaldo si incupisce e con voce commossa)

OSVALDO – Parchè . . . mè padar al völ mia ca magna cun lu . . . (piange)

RINA – Ma dai Osvaldo sta mia fa at se.

GINO – Sarà parchè te al su ch’at pias al pan e alura al gh’ha paura cha tha gh’hal magna töt te.

OSVALDO – Ah se. (con queste parole Osvaldo si riprende dal momento di sconforto, illudendosi che la causa del diniego del padre sia quella detta da Gino)

RINA – Ma se sarà par quel.

OSVALDO – Vè ma am par ch’abia cumincià a piovar, alura a vaghi. (alzandosi) Ciau.

RINA – Ciau Osvaldo e fa la svelta andà a ca.

GINO – Ciau. (Osvaldo esce frettolosamente) Varda s’al gh’ha d’andà a ciapà töta cl’acqua le.

RINA – Puvret, al gh’ha anca su padar ch’al la pöl mia vedar. (rientra Osvaldo)

Scena 7

Rina - Gino - Osvaldo a seguire Ermes

 

OSVALDO – Vè Gino a gh’èt mia n’umbrèla da prestam?

GINO – N’umbrèla?

OSVALDO – Eh ma piov.

GINO – Ma sat vulevi ciapà l’acqua.

OSVALDO – Se ma sinò dopu me padar am dis sö.

RINA – (alzandosi) Vaghi a tötla valà.

GINO – Ma sa tha m’ascultavi, th’andavi a ca prema ca pioves.

OSVALDO – Ehhh . . . (rientra Rina con l’ombrello)

RINA – To Osvaldo e sta atenti da mia cascà.

OSVALDO – No, me  caschi mia, grasie ciau. (esce e dalla porta interna nel frattempo entra Ermes)                                                                                              

ERMES – A völ mia lasa le da piovar.

GINO – Ah ma piov anca dman.                                                                   

ERMES – Anca dman, èt ascultà li previsun?

RINA – Ma quali previsun, l’è quel cha det Osvaldo a tu padar.

ERMES – E te scultat quel ch’at dis Osvaldo? (avvicinandosi alla finestra)

GINO – Al sa sbaglia mai.

ERMES – Ben, cusa fal Osvaldo l’è föra.

GINO – Come cusa fal? E’l ancor le? (si avvicina anche lui alla finestra). Ah, agh la cava mia a versar l’umbrèla, pian cha vaghi a versagla me valà sinò sta le fin dmatina. (esce)

ERMES – Mama varda che dad la at gh’è amo sö la pügnata.

RINA – Ma Diu la pügnata, agh levi pö in dla ment. (Rina si affretta per andare in cucina mentre Ermes si avvicina alla tavola per guardare le foto. Poi rientra Gino)

GINO – Ermes prova a vegnar a vedar cuma a sfa a versar sta umbrèla cha su mia bun gnanca me.

ERMES – Vacca miseria, agh vurà mia n’ingegnier. (esce anche lui, subito dopo rientra Rina e si accorge che sono tutti usciti. Sui avvicina alla finestra per guardare dove sono)

Scena 8

Rina a seguire Ermes - Gino - Osvaldo

RINA – Ma cusa fai töt tri taga l’umbrèla, ades a vagh a vedar me. (esce, poco dopo rientra insieme a Ermes e Gino)

RINA – Varda se in tri a sevu mia bun da versar n’umbrèla.

ERMES – Nuatar par li tecnologii som mia tant purtà.

RINA – Oh tecnologii, gh’era sul da schisà an butun.

GINO – Atseta ades Osvaldo al va a ca sensa bagnas.

RINA – Valà cl’è an bèl tribuleri. (rientra Osvaldo con l’ombrello in mano)

OSVALDO – Vè Gino.

GINO Cusa gh’èt ades Osvaldo?

OSVALDO – L’umbrèla la vöi mia. (tutti contrariati)

RINA – Come no.

GINO – Dopu töt al tribulà com fat par versla te at la vö pö.

OSVALDO – Parchè la bicicletta la gh’ha al manubrio con do manopuli.

GINO – Bèla scuperta.

OSVALDO – Sa gh’u da tegnar li man in sal manubriu cuma faghi a tegnar l’umbrèla.

GINO – Ma insoma, cun la destra at tegni na man in sal manubrio e cun la sinistra at tegni l’umbrèla, agh völ mia n’equilibrista.

OSVALDO – Ahh (si appresta ad uscire, ma ritorna sui suoi passi), vè Gino ma qual’èla la destra?

GINO – Quela che ades at gh’è in man l’umbrèla.

OSVALDO – Ah questa, no ma l’è trop dificil, sa gh’è do manopuli in sal manubrio, völ di ch’agh völ do man, to. (ridandogli l’ombrello) Vè, ve a dam an cöc che atseta a ciapi na bel’onda.

GINO – Anca an cöc ades.

OSVALDO – Se ma gni töti.

ERMES – In tri ades a gnom.

RINA – Andom valà che atseta al va via.

ERMES – Varda agh dagh an cöch ch’al riva a ca sensa pedalà. (tutti escono)

 

 

FINE PRIMO ATTO

 

* * *

 

SECONDO ATTO

 

Scena 1

Rina a seguire Osvaldo e poi Gino

RINA – (intenta nel cercare di prendere una mosca con la paletta) Ma varda bröta spurcaciuna, as gh’ha mai pace cun cli moschi che. (suona il campanello d’ingresso Rina va ad aprire ad Osvaldo) Oh Osvaldo, ve dentar a la svelta sino s’inpien da moschi.

OSVALDO – Li moschi in ca mia li vegn mia dentar, me gh’hu gnanca na mosca.

RINA – Oh ades cuma fèt a vigh in ca gnanch na mosca.

OSVALDO – Ma sèt cusa u fat?

RINA - Tarè mes so li šanšarieri, ma queli agh iu anca me, però quand at versi la porta na qualdona la vegn sempar dentar.

OSVALDO – Eh no, me u mes al ventiladur davanti la porta, acseta quand as vers la porta se na qual mosca la völ vegnar dentar, la gla cava mia, parchè la gh’ha al vent a cuntra.

RINA – Ma pensa te cusa at sé andà a strulicà. (entra Gino)

GINO – Ohh Osvaldo s’at sé ša che. (Rina esce)

RINA – L’è sempar puntuale Osvaldo quand al gh’ha da vegnas a catas.

OSVALDO – Eh l’è vera.

GINO – L’è mia sta tant puntuale ier cha gh’evi ad bisogn par catà sö al fen.

OSVALDO – Vè, varda che me, su gni a sercat.

GINO – Ma induva sèt gni a sercam? A Sanbariol?

OSVALDO – No su gni propria in di tu camp.

GINO – Am sa cha t’abia sbaglià camp.

OSVALDO – Ma no . . .  quand’èl sta?

GINO – Ma ier, a tlevi anca det.

OSVALDO – Ah ier,varda th’al giuri, sevi dre vegnar e mè gni sö che in sal fianch sinistar.

GINO – (Interrompendolo) Chal le l’è chal destar.

OSVALDO – Ah, alura dad sa, mè  gni sö an dulur, gnint su duvi turnà indre, sevi gnanca bun da piegà la schena.

GINO – Valà valà, ta mè ciavà ben, ades comunque al fen agh lu anca me sota la barchesa, ades pöl piovar fin quand völ.

OSVALDO – Eh no, ades fin a la fera dli Grasi piov pö.

GINO – Ma brau, ades cha püdres piovar a piov mia, ma cusa gh’èt le in bisaca?

OSVALDO – In bisaca, ma gh’hu di giarun e pü varda cusa gh’hu, (estraendo dall’altra tasca una fionda) u fat la sfronša növa.

GINO – N’atra sfronša.

OSVALDO – Ma questa la fa da chi tir, cha ciapi la campana dal ciešulin.

GINO – Sta atenti però quand at la drovi.

OSVALDO – Mai sucès gnint vè. Mai. (suona il campanello d’ingresso Gino va ad aprire a Cesare. Appena Osvaldo vede Cesare rimette velocemente la fionda in tasca)

Scena 2

Gino - Osvaldo - Cesare

GINO – Ciau cesar.

CESARE – Ciao, ohh varda propria te sercavi Osvaldo.

OSVALDO – Me?

CESARE – Se, varda che l’è ša la terza volta cha th’am rumpi li lampadini davanti a ca.

OSVALDO – No, me su mia sta, me rumpi sul queli dal Cumun.                                    

CESARE – No, at sé sta te, me muier stavolta la tha vest scapà.

OSVALDO – Me scapi? No, me la gent la vardi in facia, me gh’hu mia vergogna.

CESARE – Oh as ved.

OSVALDO – Me scapi mai, né Gino?                                                                       

GINO – Ma Diu ogni tant, l’ultima volta cha tu vest me scapà l’è sta quand ta mè purtà via an mes bisulan.

OSVALDO – Se ma l’è stada la Rina da dim da ton sö na feta.

GINO – Se ma la teva det na feta.

OSVALDO – Se na feta . . .  grosa.

CESARE – Comunque varda sat lasi mia le a vagh da tu padar a digal.

OSVALDO – No, no, sta mia digal a mè padar.

GINO – Ohh fin par carità lasa sta su padar.

CESARE – Ma valà, prova vardà sempar cun di giarun in dli bisachi.

OSVALDO – E alura te quand ad d’acqui in di camp at gh’è sempar al get cha bagna al stradèl dla fera.

CESARE – Ben alura cusa gh’è, a pasa quasi mai nisun.

OSVALDO – Me pasi, l’atar de u mia vest che gh’era al getun ch’andava e am su bagnà da cap e pe.

GINO – Oh Osvaldo ma som d’istà e pü te l’acqua l’at pias.

OSVALDO – Me am pias l’acqua cha vegn šo dal ciel, quela l’è benedetta, l’acqua di fos inveci l’è maledetta.

CESARE – Parchè cusa gh’ala l’acqua di fos?

OSVALDO – Parchè vuatar, vuatar du, l’acqua l’avelenè cun töti cli robi cha butè in di camp.

CESARE – Ma par forsa sinò vegn mia la roba.

OSVALDO – Però na volta is contentava, ades vuatar vulì sempar da po, si mai cuntent, che sa ghesu da püdi sumnaresu al furmentun anca in camara da lèt. (entra Rina)

Scena 3

Osvaldo - Cesare - Gino - Rina

RINA – Ohh ma cuma at sé agità Osvaldo, cusa gh’èt?

OSVALDO – Al su me, Rina, al su me cusa gh’o.

RINA – A gh’hu mia na ponga in curt cha gla cavi mia a ciapala, u ša pruvà da töt, al fat a l’è cl’am magna l’impastà dli galini.

OSVALDO – Ma Rina lasum fa a me alura.

CESARE – Se lasa fa a lu.

OSVALDO – Certo, varda (estraendo la fionda) cun chesta te sta sicura che me a tla ciapi.

RINA – Ma valà.

OSVALDO – Ma varda cha gh’hu na mira, te sta tranquilla at vedrè. (esce per andare nel cortile) Am posti dadre dla fasinèra, magh völ mia tant a ciapala.

GINO – Ciapa ben la mira.

CESARE – A rumpar li lampadini, quel se al gh’ha na bèla mira.

RINA – Parchè th’al rot a dli lampadini.

CESARE – Ohh, e l’è mia la prema volta, ma la prosima agh porti via la sfronša.

RINA – Quel se, dventa mat.

GINO – No parchè l’è mia mat asè.

RINA – Gino . . . (suonano il campanello all’ingresso e Rina va ad aprire a Tersila).

Ciau Tersila.

Scena 4

Gino - Rina - Cesare - Tersila

TERSILA – Ciau, l’èt catà?                                                                                          CESARE – Se lu catà e al dis che lu l’è mia sta.

TERSILA – Oh, l’è mia sta, clu vest me scapà lunga al stradèl dla fera.

CESARE – Quand po i la sfaltarà al scaparà via püsè fort.

GINO – Ma va si gh’ha da sfaltà chal stradèl le

RINA – L’è atse bèla la strada bianca atse cuma l’è.

TERSILA – Cherasa piena ad büsi cha su mia.

CESARE – At vegn la bala andà in sla ca strada le.

GINO – Bastares che li büsi i gnes a stupali.

CESARE – Sensa cuntà töta cla polvar cha magnom e cha spurca töti li machini.

GINO – Ma la polvar la mai fat mal a nisun, e forsi al gh’ha rašun Osvaldo, quel cha bütom nuatar in di camp, quel al fa mal.

CESARE – Ma valà, na volta che al Cumun al fa na roba bèla te l’at va mia ben.

GINO – Na roba bèla!? Quacià par sempar cun vint fenach ad catram an stradèl antich atse. Ma fam al piašer!

RINA – Se ma l’è inötil cha sa scaldoma, che tant cha vaga ben u no al Cumun al fa quel ch’agh na voia.

TERSILA – L’è vera, andom dai Cesar.

CESARE – Se andom cha gh’om anca da fa la quarta sgada.

GINO – La quarta?

TERSILA – Se forsi stan a gla cavoma anca a fa la quinta.

Scena 5

Gino - Rina – Osvaldo - Tersila - Osvaldo

RINA – Oh ades la quinta sgada. (entra Osvaldo con le mani dietro la schiena e la testa abbassata) Osvaldo alura èt ciapà la ponga?

OSVALDO – Ma tasi a glevi giöst sota mira, ma propria quand a gh’hu tirà sé mia mes in mèša cla galina che. (facendola vedere)

GINO – Ma varda

RINA – Ma mèt cupà la galina! Cla püsè bèla anca. (prendendola in mano)

CESARE – I vest, l’è sul bun da cumbinà di guai.

TERSILA –  Te l’è mèi cha th’at faga pö vedar cun la sfronša visin  a ca nostra.

OSVALDO – Ma l’è mia culpa mia, (riprendendo la gallina in mano) la galina la sé muvida e al giarun al gh’è andà giöst in dla testa.

GINO – Ben dai stom mia fa na tragedia.

OSVALDO – Apunto, a vaghi ciau. (sta per uscire con la gallina in mano)

RINA – Ben induva vèt?

OSVALDO – A ca vaghi.

TERSILA – Ma che furb.

RINA – Cun la nostra galina?

OSVALDO – Eh certo, la meti sö  acseta gh’hu al brodo par dumenica. (esclamazioni dei presenti)

GINO – Ma va che galèl vè.

OSVALDO – E’l an galel? (guardandola) Ma no l’è na galina.

RINA – Se ma l’è nostra.

OSVALDO – Però, però lu ciapada me.

RINA – Chesta l’è bèla ta mè masà la galina e pü th’am la porti via.

GINO – Ma lasal andà valà.

RINA – Ma come?

GINO – Ma se lasa ch’al la töga sö.

OSVALDO – (uscendo frettolosamente) Ciau, as vedom.                                           

RINA – Ma va spöl na roba acse.

CESARE – Te Gino tlu bèla det, at sé trop bun, me l’avres bèla invià d’an pès.

TERSILA – Se parchè vedat ch’an na prufeta.

GINO – Se, al su, ma bisogna anca cunsiderà cuma l’è.                                             

RINA – Va che ch’al le l’è püsè furb da töti nuatar.

CESARE – Ben, ades andom dabun Tersila a gh’om ancada parcias par vendümà.

GINO – Vendümà? Ma sa soma par la fera dli Grasi, te sèt bèla prunt par vendümà?

CESARE – Me se, gh’u l’uva ša madüra, prunta at catà sö.

TERSILA – A gh’è šo da chi grap che dal peso i spaca töti i pai dla vida.

RINA – Ma vuatar cun na fortuna acse duvresu šugà al lot.

TERSILA – Ma l’om ša fat, ma at tl’ontia mai cuntà?

RINA – Me no.

TERSILA – Varda l’an pasà om fat cinquina par tre smani a fila! Dopu i sa telefunà da Roma quei dal lot e i sa det: “Ades basta né! Ades basta parchè sinò restom sensa bèsi!”.

GINO – Ma che cul.

CESARE – Brau, i sa det anca cha gh’om dal cul. andoma valà, ciau. (tutti si salutano e Cesare e Tersila escono)

GINO – I ia spara talmente grosi  ch’igh cred gnanca lor. Va se ades i va a vendümà.

RINA – Ma valà, ma stom gnanca scultai, pütost, la galina cha sa purtà via Osvaldo, quel agh dit gnint.

GINO – Tlu ša det, Osvaldo as pöl anca capil.

RINA – Se ma in curt la ponga la gh’è ancor, però gh’è na galina in men, va che afari ch’om fat. (suonano il campanello d’ingresso, Rina va ad aprire a Graziella e Mirella).

Scena 6

Rina - Gino - Graziella - Mariella a seguire Ermes

RINA – Ohh a gh’è li signorine Danesi. (entrano chiedendo permesso e salutando)

MIRELLA – A gh’è Ermes?

GINO – No Ermes l’è gnamo gni in ca.

GRAZIELLA – Tlevi det me chal gh’era mia.

MIRELLA – Ma visto cha soma che pudoma spetal?

RINA – Ma se sentev pöri. (le due donne si siedono mentre Rina dice al marito sottovoce)

Vaghi a metar sö la pügnata. (saluta ed esce).

GINO – Am par da vi sentì ch’andè sta via, èl vera?

GRAZIELLA – Ma no, nuatar som sempar stadi a li Crušeti e dad che as muvoma mia.

MIRELLA – E pu dopu vedom pö Ermes.

GINO – Ah ma certu.

GRAZIELLA – Pensà che Ermes al gh’ha mia la murusa e nuatar soma liberi.

GINO – Ades an na turà mia do in an culp.

GRAZIELLA – Ma in dla vita as sa mai. (entra Ermes e le due donne si alzano immediatamente andandogli incontro)

ERMES – Buongiorno, ah ma incö a mi anticipà.

MIRELLA – Se parchè gh’om da fat an regal.

ERMES – An regal, scusè n’atim. (si allontana da Mirella e Graziella e si avvicina al padre perchè si assicuri che la madre abbia messo su la pentola)

GINO – Ades vagh a vedar. (esce salutando)

GRAZIELLA – E’cu questo l’è al regal. (allungandogli un pacchettino)

ERMES – Grasie, ma cusa vè saltà in ment?

MIRELLA – Veršal, veršal. (Ermes inizia ad aprire il pacchetto).

ERMES – Ma su curius da vedar che regal mi fat. (trova una chiave) Na ciav, ma da fa?

GRAZIELLA – Ma l’è la ciav ad ca nostra.

ERMES – Ad ca vostra, ma capesi mia.                                                              

MIRELLA – Parchè atseta quand at vö vegnar a catas la porta l’è sempar verta.

ERMES – Ach credi ben, gh’hu la ciav, ma valà la vöi mia. (cercando di ridargliela)

GRAZIELLA – Non, no, l’è ‘n regal, vuloma ch’at la tegna.

MIRELLA – A thl’oma regalada aposta.

ERMES – Ma insoma a pos vegnar a catav anca sensa la ciav.                                   

GRAZIELLA – No, cun la ciav, atseta te at pö vegnar in qualsiasi mument cume s’at fösi a ca tua.

ERMES – Ma insoma cusa vulì cha vegna a fa?

MIRELLA – Ma qualsiasi roba, a fa do baguli, a bevar an cafè,nuatar t’aspetoma sempar.

GRAZIELLA – Vè Ermes me la sera a li sèt a faghi la docia.

MIRELLA – Me a set e meša.

ERMES – E alura a garò mia da vegnar a lavav la schena.

GRAZIELLA – MIRELLA – Ehhh . . .

ERMES – Ma stè mia metav in dla testa dli robi dal genar, e pü sa gh’es da vegnar, vuatri si in do, cusa gontia da fa, pari u dispar.

GRAZIELLA – Oh ma sta mia preocupat, quel al sarà mia an prublema . . . (sente il profumo della cucina) ma, ma che profumin cha vegn da la cušina, èt sentì Mirèla?

MIRELLA – U sentì, ma cus’ala mes sö tu madar? (entra Rina)

Scena 7

Ermes - Rina - Graziella - Mirella

RINA – Vardè pütèli gh’u sö na farauna arost cl’è an spetacul.

GRAZIELLA – Na farauna?

MIRELLA – Ma andoma a metal sö subit anca nuatar.

GRAZIELLA – Se, mè gni na fam. Scusè né s’andoma via at se d’in prescia.

ERMES – No, no stè mia preocupav.

MIRELLA – Nuatar quand as trata da fa da magnà a capom pö gnint, andom.

ERMES – E la ciav?

GRAZIELLA – Tengla, e ve quand a th’agh né voia.

MIRELLA – Nuatar soma la cha t’aspetoma.

ERMES – A staroma a vedar. (salutano ed escono frettolosamente)

RINA – Ma che ciav èla cha le.

ERMES – Ma ia mia vulì regalam la su ciav d’in ca, par cha vaga a catali.

RINA – Ma va sa spöl. (Rientra Graziella)

Scena 8

Ermes - Rina - Graziella

GRAZIELLA – Scusa Rina ma te la farauna cun cosa a l’èt mesa sö?

RINA – Varda, me agh meti: sigola, parsem e anca do tre brogni.

GRAZIELLA – Brogni?

RINA – Se metagh suquanti brogni ad vedrè cume li va šo ben.

GRAZIELLA – Va ben a provi anca cun li brogni. (saluta di nuovo ed esce)

RINA – Prova, prova e cha’v vegna a tot do an bèl cagot.

ERMES – Cli pensa mia però ch’agh vaga a lavà al cul né.

RINA – Ma che stöpid ch’at sé. (entra trafelato Osvaldo)

Scena 9

Ermes - Rina - Osvaldo

OSVALDO – Permes! Permes!

ERMES – Avanto Osvaldo, cusa tè sucès?                                                            

OSVALDO – Pian cha tirà fia.

RINA – Se ma calmat.

OSVALDO – Ma siv cusa mè sucès?

RINA – E’t pers la sfronša.

OSVALDO – No u pers la galina!                                                                            

RINA – La galina?

ERMES – Ma che galina èla?

RINA – Parchè prema l’è andà in curt cun la sfronša par vedar da ciapà la pongà, sul cla masà na galina e dopu as lè anca purtada via.

ERMES – Ma va che galel.

OSVALDO – No l’era na galina, al fat a l’è cl’era mia morta, l’era sul intuntida, lunga la strada la sé mesa a squasà i’ali e la  mè andada via dli man e l’è scapada in mesa ai camp.

RINA – Ma le.

OSVALDO – Gh’hu anca curs adre, ma agh lu mia cavada a rivalà.

ERMES – Alura ades a gh’om na galina ad men.

OSVALDO – Do galini.

RINA – Come do?

OSVALDO – Eh visto che calà la mè scapada, su gni a tön n’atra.

RINA – Ma se ades a th’am doma n’atra.

ERMES – L’è vera Osvaldo, ma che pretesa èla?

OSVALDO – Ma l’è mia na pretesa, urmai sentevi ša al saur in boca e pü ades senti anca an profumin, ma sla magni mia a va finì cha stagh mal, a vulì cha staga mal

RINA – Ohh.

ERMES – Vè at cunosi li magnuni né?

OSVALDO – Ohh, iu vesti anca prema cli cureva a ca.

ERMES – Ben, me su che stasera li met sö na faraona arost, te at vè a catali, atseta ta stè  la a sena cun lori.

OSVALDO – Eh magari, ma sagh vagh l’im vers mia.

ERMES – Se ma te at gh’è la ciav. (mostrandogliela)

OSVALDO – La ciav?

ERMES – Se questa l’è la ciav ad ca sua. (la consegna a Osvaldo)

OSVALDO – Ma alura pos andà in ca sua sensa sunà ìl campanèl?

RINA – Se, pensa che fortuna Osvaldo.

OSVALDO – Vaca miseria, sares na meraviglia, in ca dli magnuni a magnà la farauna.

Ma vet anca te?

ERMES – Te va la e digh che dopu a rivi anca me.

OSVALDO – Ma a che ura a gontia d’andagh?

ERMES - Ma vagh vers li ot, se però at ghesi voia da lavagh la schena, vagh vers sèt, sèt e meša.

OSVALDO – Dabun? Pos andà a lavagh la schena?

ERMES – Ma se, a gla mai lavada nisun, li gh’avrà na schena rušnenta cha su mia.

RINA – Ermes . . .

OSVALDO - A vaghi a parciam alura, a vaghi, ciau! Stasera a li Crušèti fom festa!

Ciau! (esce)

RINA – Su mia sa tè fat na roba giösta Ermes, chisà cusa al cumbinarà Osvaldo stasera, gh’hu idea che li magnuni l’is cata na gata.

ERMES – Gh’hu idea anca me, na gata cun i gatin.                                                   

 

 

FINE SECONDO ATTO

                                                                 

* * *

                                                       

TERZO ATTO

 

Scena 1

Graziella - Mariella a seguire Ermes

(le due sorella sono sedute silenziose, una continua ad aggiustarsi i capelli, l’altra continua a tirarsi le maniche. Poi entra Ermes)

ERMES – Ciau, me madar la ma det cha ghi da parlam.

GRAZIELLA – Certu, vulevum savì parchè ier sera inveci da vegnar te tè mandà Osvaldo.

MIRELLA – Eh parchè?

ERMES – Ma infati, vulevi vegnar, gh’hu dat la ciav a Osvaldo e gh’hu det che dopu sares rivà, ma mè capità n’imprevest e alura u mia püdì vegnar.

GRAZIELLA – Tö la ciav e sta mia pö dala a nisun.

ERMES – Ma ancor?

MIRELLA – Se, questa ades tengla però.

GRAZIELLA – E at dišom mia ier sera cus’è sucès cun Osvaldo.

ERMES – Ma cosa?

GRAZIELLA – A sal som catà in ca, me sevi föra cha su andada a catà sö i pan, la Mirèla l’era in docia, né Mirèla ch’at sevi in docia?

MIRELLA – Se, me sevi in docia . . .

GRAZIELLA – Ben, la vulì sta le a sena a töti i costi, e dla faraona gh’è restà gnanca li sgrefi. Al fat che dopu al sé mes a parlà ch’al lasava pö le, na roba varda, né Mirèla?

MIRELLA – Se . . . eh . . .

GRAZIELLA – Varda al sa stracà talment tant ch’as soma indurmensadi, né Mirèla?

MIRELLA – Ma . . . no me am su mia indurmensada.

GRAZIELLA – Come th’at sé mia indurmensada? Alura cusa i fat intant che me u durmì in sl’utumana?

MIRELLA – Ehh sicome quand l’era rivà, me a sevi in docia, eh . . .

GRAZIELLA – Eh cosa?

MIRELLA - Eh . . . . l’è gni . . . a lavam la schena.

GRAZIELLA – Osvaldo l’è gni a lavat la schena?!

ERMES – Che spetacul.

MIRELLA – Se, e dop sena intant che te at durmevi la vulì vedar se la schena am leva lavada ben.

GRAZIELLA – Ma varda cusa am toca sentar da mè surèla! Ma alura sèt andada ancor in docia?

MIRELLA – No . . . soma andà in camara da lèt.

GRAZIELLA – At sé andada in camara da let cun Osvaldo?

MIRELLA – Se, ma l’è sta pran bèl.

ERMES – E’t capì Osvaldo, atar chè.

GRAZIELLA – Ma da te Mirèla am la spetavi mia e ades?

MIRELLA – E ades, gh’hu fat fa na ciav anca par lu.

GRAZIELLA – Ahh?! Ma cusa tè saltà in ment!

MIRELLA – Eh . . .

GRAZIELLA – E’t sentì Ermes?

ERMES – Se u sentì, ma ia mia fat gnint da mal.

GRAZIELLA – Se, però ades me vöi ch’at vegna anca te a catam, at gavrè mia pö gnanca da fa per u dispar, ma senti che profumin cha vegn da la cusina, sentat Mirela?

MIRELLA – (annusa ma non sente nessun profumo e con uno sguardo inebetito continua ad aggiustarsi i capelli) Me senti gninte.

GRAZIELLA – Ohh Signur! Chesta ades la sent pö gnint, sculta Ermes püdresum mia andà in cusina a vedar cusa gh’è sö?                                                                           

ERMES – Dad la in cusina?                                                                                    

GRAZIELLA – Se.

ERMES – Va ben par na volta.

GRAZIELLA – Te sta le cha vegni subit.                                                                 

MIRELLA – Se stagh che.

ERMES – Ma induva vöt cla vaga, vedat mia cuma l’è inuchida. (Graziella e Ermes entrano in cucina mentre Mirella rimane continuando ad aggiustarsi i capelli e a tirarsi le maniche. Poco dopo si apre la porta e si vede Osvaldo entrare solo con la testa, vedendo che c’è Mirella sola entra subito gasato con fare da bullo. Il suo abbigliamento è anche cambiato, dal trasandato precedente veste con giubbino in pelle, jeans e porta occhiali da sole. Mirella lo guarda incantata mentre gli si avvicina)

Scena 2

Mirella - Ermes

MIRELLA – Osvaldo . . .

OSVALDO – Ciao baby.

MIRELLA – Ma cuma at sé bèl Osvaldo, cuma fèt a esar atse bèl?

OSVALDO – L’è la polvar dal stradèl dla fera, l’è quela ch’am mantegn bèl.

MIRELLA – Ah se, ma chesta l’è na tèra da miracui.

OSVALDO – L’è vera, lé sucès anca iersera an miracul ah Mirèla?

MIRELLA – Mirèla chi?

OSVALDO – Ma Mirèla te, th’at ciamat mia Mirèla?

MIRELLA – Ma l’è vèra, su dventada cuma la cansun da Julio Iglesias “ . . . quando si ama davvero scordi perfino chi sei . . .”.

OSVALDO – Alura at sé inamurada ah?

MIRELLA – Se, su inamurada da te Osvaldo . . . ma sta mia vardam acse cha par cha th’am voia cavà šo.

OSVALDO – Cume stanot?

MIRELLA – Se cume stanot, però Osvaldo, sta mia purtam pö via li mudandi.

OSVALDO – Li mudandi?

MIRELLA – Me iu pö catadi vè. (rientrano Ermes e Graziella)

Scena 3

Mirella - Osvaldo - Ermes - Graziella

GRAZIELLA – Ohh va chi gh’è.

ERMES – Ohh ma cuma at sé vestì ben Osvaldo.

OSVALDO – Eh l’amore, al stradèl dal fera, i miracui, la Mirèla  . . . (avvicinandosi a Mirella e prendendogli la mano)

GRAZIELLA – Ah ma l’è partì anca lu, scumeti che ades al gh’ha pö in ment gnanca la sfronša.

OSVALDO – Ma cherasa, chestu mai, (estrae dalla tasca la fionda con la particolarità che gli elastici sono stati fatti con l’elastico delle mutande di Mirella) Varda pena fata stamatina.

ERMES – Ma che lastic gh’èt sö?

OSVALDO – Chesti? Visto che dli camari d’aria cume na volta san cata pö, u duvì rangiam.

MIRELLA – (Alzandosi) Ma èt druvà i lastic a dli mè mudandi?

OSVALDO – Eh . .

MIRELLA – E’cu induva è andà a fni li mè mudandi.

OSVALDO – Scusa, ma ghevi ad bisogn.

MIRELLA – Ma me at perduni.

GRAZIELLA – Alura ades ch’at lè perdunà andom a pensà cusa fa da magnà.

MIRELLA – Ma subit?                                                                                           

GRAZIELLA – Subit, subit.                                                                              

MIRELLA – Alura varda Osvaldo che stasera ta spèti né.

OSVALDO – Fa cunt cha sia ša la.

GRAZIELLA – Se ma va ch’al sena a ca sua né! E te Ermes se stasera at capita mia nisun imprevest me ta spèti sempar.

ERMES – Va ben grasie, vardarò sa gla cavi. (le due donne escono salutando)

ERMES – E’t vest Osvaldo chu fat ben a dat la ciav.                                                 

OSVALDO – Però, però speri che stasera l’as meta dli mudandi an po püsè resistenti parchè queli da iersera li gh’ha di lastich cha tira poch.

ERMES – Eh se li tira poch lasa le valà furbaciun, dim pütost cuma tè fat a purtà a lèt la Mirèla? Ah cume èt fat?

OSVALDO – Verament la ma purtà a lèt le.

ERMES – Le.

OSVALDO – Se la ma fin rimbucà li cuerti, e pü la ma mes l’urinal ad banda al let.

ERMES – Ma pensa che robi, anca quel. (suona il campanello d’ingresso)

Scena 3

Osvaldo - Luigi - Cesare - Tersila

ERMES – Ohh, èli turnadi indre. (apre ma entrano Cesare e Tersila salutando)

TERSILA – Val che, propria te sercavum.

CESARE - Se Osvaldo, al sevum da catat che.

OSVALDO – Ben cusa vulì da me?

TERSILA – Ma gninte, l’è che da la biancheria cha gh’oma föra a sugas è sparì töti li mudandi, e som sicur ch’at pö esar sul sta te.

OSVALDO – Me?

TERSILA  - Am piasares savì cusa at fè cun li nostri mudandi, ma tu padar èl mia bun da cumpratli.

CESARE – Ades th’as fè vedar che mudandi at gh’è ados.

OSVALDO – Ma no! Fagh mia vedar me. (Osvaldo esce di casa inseguito dai due che inveiscono contro di lui, nel frattempo attirati dalle grida entrano in scena Gino e Rina)

 

Scena 4

Gino - Rina - Ermes

RINA – Ma cus’è sucès Ermes?

GINO – As par da vi senti la vus dla Tersila e da Cesar.

ERMES – Ma se iera lor du, iè curs adre a Osvaldo parchè pare ch’al gabia ciavà li mudandi chi gh’eva stes a sugà.

RINA – Ah se, ma vot cher alura li mudandi ch’as vegn a mancà al sia lu a ciavasli?

ERMES – Ah pöl das, parchè ades al cata pö cameri d’aria e alura al drova i lastic a dli mudandi par i lastic a dla sfronša.

GINO – Anca questu al fa.

ERMES – Vè mama, e pu at sé mia, ma ier sera l’è andà po a sena da li magnuni.

RINA – Se.

ERMES – E at sé mia, at sé mia cl’è anca andà a lèt cun la Mirèla.

RINA – A let cun la Mirèla!?

GINO – Ma chi Osvaldo?

ERMES – Ma se, e pu l’è mia sta cuntent, al gh’ha ciavà li mudandi anca a le. A gh’èsu da vedar cuma i sé inamurà.

RINA – Che bèla storia vè.

GINO – Vedat che te ad di cl’è mia an chilu, atar chè.

ERMES – Vè me almen öna lu sbulugnada via. (esce)

GINO – Ma che società vè, t’imaginat Osvaldo a lèt cun la Mirèla, na roba da redar.   

RINA – Varda che par vedar du a lèt e redar gh’è mia d’andà tant luntan.                   

GINO – Ma lasa le. (suonano il campanello d’ingresso)

Scena 5

Gino - Rina - Tersila - Cesare

GINO – Th’al digh me che ch’al campanèl le na qual vota as bruša. (entrano Cesare e Tersila)

CESARE – Som amo che vè.                                                                                  

RINA – Cume mai?

TERSILA – Parchè Osvaldo andava at se fort cha som mia sta bun da ciapal. Varda s’al gh’ha da purtas via li mudandi.

RINA – Ah ma gh’hu idea ch’al s’abia purtà via anca a nuatar.

TERSILA – Ah ma am ia da indre vè.

GINO – Agh né dobi ch’av ia daga indre, al drova i lastic par la sfronša.

CESARE – Cosa?

TERSILA – Ma al farà mia na roba acse né, ma varda che me a ciami i carabinier.

RINA – At gh’è rašun.

GINO – Ma purtè pasiensa e lasomal fa.

CESARE – Sempar lasomal fa, ma coimbrici! Andom valà cha gh’om da dacquà l’ort.

TERSILA – Oh Pina in dl’ort a mè gni sö dla roba gnanch da credar.

RINA – Infati ach credi mia.

TERSILA – Ma no varda, dmandagh a Cesar, me gni sö dli caroti cha sevum mia bun ad cavali.

GINO – T’avrè druvà la vanga.

TERSILA – Ma quala vanga, la duvì andà a tö al scavadur.

GINO – Ohh.

RINA – Ma agh nèt mia na qualdona da dam.

TERSILA – Ma no, iom bèla magnadi töti.

GINO – Vaca miseria, sle vera quel chi dis, a va sé indrisà la vista ben.

TERSILA – Indrisà la vesta, ma dapö, vedat mia cha porti pö i’uciai.

RINA – Verament me a t’iu mai vesta ados.

TERSILA – Ma se, varda gh’hu amo al segn. (indicando il naso)

CESARE – Va che chal segn le l’è stada la pugnata cha tè gni in sal nas cl’atar de.

TERSILA – Comunque li caroti li ma fat un ben, da par töt, oltre a la vista a mè gni n’udito cha senti li campani da Castlöch sunà e dli volti senti anca queli at Sant’Andrea a Mantua.

RINA – Sa ta stè an po püsè atenti a gh’ha scumeti ch’at senti anca queli dal Vaticanu.

TERSILA – E pu èt mia vesta che bèla pèl cha mè gni, bèla pulida, fresca, pari öna ad vint an, e al cul, varda che bèl cul stagn, prova sentar Gino. (Gino volentieri si sta prestando all’invito fatto)

RINA – Sta ferum le induva at sé!!

TERSILA – Oh ma cusa gh’è s’am palpa al cul?

RINA – Am par mia al casu ch’at vegna a palpà al cul, e te Cesar agh dit mia gnint?

CESARE – Ma cusa gontia da di, l’era sul par vedar la diferensa d’an cul stagn cume quel da mè muier e an cul fiap cume al tu.

RINA – Ah se! Visto cha soma in sl’argument alura provè andà töt du da via al cul! E visto cha gli anca bèl stagn av renderà da pö! (entra in cucina arrabbiata)

TERSILA – Oh ma gh’è bisogn da rabis acse.

CESARE – Andom valà, ciau Gino. (i due escono salutando)

GINO – Va se me ach credi ch’iabia  cavà li caroti cun al scavadur, però al cul a  gl’avres palpà vulentera. Ma lor chi magna pöri dli caroti, me preferesi dli bèli feti ‘d salam magari cun dla pulenta brustulida, sa pensi che na volta quand a gh’era la fortuna da magnà    

na qual feta ad salam i la taiava talment fini cli pareva carta velina at vedevi da cl’atra banda, ades inveci a tai dli feti talment grosi cli cor in sla tavula. Atar chè . . .                   

Scena 6

Gino - Osvaldo

OSVALDO – (entra un po preoccupato) Ei andà via?

GINO – Ma se, cusa fèt amo che.

OSVALDO – Tasi, tasi.

GINO – Ma induva sèt scapà insoma?                                                                   

OSVALDO – Sevi le da dre dla bütulèra cun la Mirèla.

GINO – Cun la Mirèla? A ma ades th’ach se sempar a tacun nè. Ma cuma ala fat la Mirela a fni le da dre dla bütulèra insiem a te?

OSVALDO – L’è gnida par damla.

GINO – Ahhh!? Par datla? Ma pensa, e alura cusa èt fat?

OSVALDO – Gh’hu det: “Ma th’am la de stasera l’è listes”, gh’è sta gnint da fa, la vulì damla  le a töti costi, a gh’u anca det che stasera l’impesa la lus, parchè sino dopu me a cati mia al bus.

GINO – Ma dai Osvaldo, al bus sal cata sempar.

OSVALDO – Ma no, va che ier sera par fortuna cha gh’evi dre la pila sinò al catavi mia. GINO – (Ride) Questa però lu mai sentida.

OSVALDO – Ma se, la gh’ha na ciušèra in sla porta cl’as ved mia, comunque anca stasera visto cla ma dat la ciav, a vaghi in ca sua sensa sunà al campanèl.

GINO – Ah ma te at sé dre parlà ad la ciav.

OSVALDO – Eh, la ciav, però gh’hu da dit che cli do doni le iè restada indre, li gh’ha amo al cèsu föra.

GINO – Al so, cume na volta, però alura forsi l’era mèi, parchè as fava da magnà in ca e s’andava a cagà föra, ades as va föra a magnà e as caga in ca.

OSVALDO – Però, però l’impurtant l’è mia cagas ados.

GINO – Se, e dman a vegn föra ‘l sul ad sicur. (entra Ermes)

Scena 7

Gino - Osvaldo - Ermes

ERMES – Vè Osvaldo sèt cusa u pensà?

OSVALDO – Cosa?

ERMES – U pensà che stasera vegni anca me da li magnuni.

GINO - Anca te?

ERMES – Parchè cusa gh’è.

OSVALDO – Brau Ermes atseta andom a murusi insiem.

ERMES – Ch’ièl cha pöl savì.

GINO – Sta mia fat sentar da tu madar cha th’agh vè, li tè mai piasidi, ades cusa tè saltà in ment.

ERMES – Ma püpà cusa vöt cha vaga a sercà quel cha gh’è mia, bisogna esar bun anca ad cuntentas.

OSVALDO – At gh’è rašun Ermes, ades ciapa quel cha gh’è, dman as vedrà.

GINO – Ben vè fa quel cha th’agh nè voia, cusa vöt ch’at diga.

OSVALDO – Vè Ermes sèt cusa foma, par la fera andom töti a li Grasi. Th’imaginat me e te cun li magnuni a girà par la fera.

ERMES – Ades po chi sfalta al stradèl a gh’andoma püsè a la svelta.

OSVALDO – Come?

GINO – Ma quand’èl chi sfalta al stradèl?

ERMES – Ia ša purtà li machini, i duvres cumincià d’matina, ciau svedom (esce)

GINO – D’matina?                                                                                                

OSVALDO – Ma no! Gino ma parchè i sfalta al stradèl, parchè? (Gino si è rabbuiato). 

GINO – Parchè? Parchè spendar tanti bèsi par cuacià cun dal catram la nostra tèra, la nostra bèla tèra? An stradèl atse san catarà pö, cun la polvar, li poci, i giarun.        

OSVALDO – (piange) Gino . . . ma dopu induva vaghi a catà i giarun par la mè sfronša? Cuma farò?

GINO – Al su mia caru al mè Osvaldo, ma nuatar ades püdom pö fa gnint.

OSVALDO – A tlevi det me da mia dagh al votu a chal sindach le!

GINO – Alura, urmai as pöl pö turnà indre, e quand al nostra stradèl al sarà sfaltà su sicur che a nuatar as mancarà quèl.

OSVALDO – Ma püdum propria fa pö gnint Gino? (Gino si ferma un attimo a pensare, guarda Osvaldo, poi deciso prende il cappello dall’attaccapanni e si appresta ad uscire)

OSVALDO – Ma induva vèt Gino? Induva vèt?                                                         

GINO – Prema chi la sfalta a vaghi a fa na bèla cursa in sal stradèl, cume na volta, cuma quand a sevi pütlet.

OSVALDO – Anca me Gino! A vegni anca me!

GINO – Andoma alura, andoma a fa l’ultima cursa in sal stradèl dla fera.

 

FINE                            

Stampa | Mappa del sito
© 1995 - 2023 Franco Zaffanella - Gabbiana - Mantova - Italy